Niemieckie monety euro bite były w pięciu różnych mennicach, każda litera oznacza inną mennice:

(A) Staatliche Münze Berlin – Berlin (Niemcy); 

(D) Bayerisches Hauptmünzamt – Monachium (Niemcy); 

(F) Staatliche Münze Stuttgart – Stuttgart (Niemcy);

(G) Staatliche Münze Baden Württemberg – Karlsruhe (Niemcy); 

(J) Hamburgische Münze – Hamburg (Niemcy).

LL: inicjały projektanta awersu monety: Luc Luycx.

HH: inicjały projektanta rewersu monety: Heinz Hoyer.

D: skrót od DEUTSCHLAND [Niemcy].

Katedra Świętego Piotra i Najświętszej Marii Panny w Kolonii: (niem. Kölner Dom, oficjalnie Hohe Domkirche St. Peter und Maria) – archikatedra, największy i najważniejszy kościół niemieckiej Kolonii. W latach 313 do 782 świątynia była siedzibą biskupstwa, od 795 r. do dziś arcybiskupstwa kolońskiego.

Budowa obecnej gotyckiej świątyni rozpoczęła się w 1248 r. i trwała z przerwami ponad 600 lat do 1880 r. Usytuowana na miejscu rzymskiej świątyni z IV wieku i późniejszego kościoła z czasów karolińskich nieopodal rzeki Ren katedra kolońska ma 144 m długości i 86 m szerokości oraz wieże o wysokości 157,38 m. Po ukończeniu wież (około 1870 r.) katedra była najwyższą budowlą świata do 1884 r. Jest drugą co do wysokości gotycką budowlą sakralną na świecie (po katedrze w Ulm) i trzecią co do wielkości katedrą świata pod względem powierzchni (po katedrze Świętej Marii w Sewilli i katedrze Narodzin Świętej Marii w Mediolanie). Powierzchnia kościoła wraz z wieżami to 7000 m². W 1996 r. katedra została wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Budowla jest wizytówką zarówno Kolonii, jak i całych Niemiec, masowo odwiedzaną przez pielgrzymów i turystów; w 2001 r. było to blisko 6 mln osób. W 2005 roku katedra była jednym z głównych punktów programu Światowych Dni Młodzieży pod przewodnictwem papieża Benedykta XVI.

Budowę świątyni rozpoczęto nie tylko na potrzeby liturgiczne, lecz także dla umieszczenia w niej sprowadzonych z Mediolanu relikwii Trzech Króli. Wysokie prezbiterium jest ideowym nawiązaniem do średniowiecznych relikwiarzy. Relikwie uczyniły Kolonię ważnym ośrodkiem pielgrzymkowym w średniowieczu, obok takich miejsc jak Rzym, Jerozolima, Santiago de Compostela i Akwizgran.

Pod względem architektonicznym katedra stanowi cenny przykład recepcji francuskiego gotyku katedralnego oraz rozpowszechnionej na terenie krajów Rzeszy metody wielokrotnego stosowania elementów wertykalnych wewnątrz i na elewacjach zewnętrznych. W XIX wieku była jednym z najważniejszych źródeł inspiracji dla architektury neogotyckiej. Ukończenie budowy kolońskiej katedry było cenną okazją do poznania średniowiecznej sztuki budowlanej, inspiracją dla kształtującego się w Niemczech romantyzmu, do kształtowania idei umocnienia niemieckiego katolicyzmu, głoszonych m.in. przez Augusta Reicherspergera.

Wystrój wnętrza tworzy cenny zbiór sztuki średniowiecznej, nowożytnej i nowoczesnej. Spośród nich wyróżniają się dominujący nad gotyckim ołtarzem głównym z II poł. XIII w. relikwiarz Trzech Króli, przedromański krucyfiks Gerona, gotyckie ołtarze Świętej Klary z XIV w. oraz Ołtarz Patronów Miasta – drugi z nich jest dziełem Stefana Lochnera. Ponadto gotyckie rzeźby Marii, Jezusa, Apostołów oraz Madonny Mediolańskiej i Pięknej Madonny, gotyckie stalle, liczne witraże z XIII–XX w.

Na wieżach katedry wisi dwanaście dzwonów, w tym cztery gotyckie z XIV i XV stulecia oraz największy bijący dzwon w Europie – Dzwon Świętego Piotra.

Źródło: Wikipedia