Wizualizacja kryptowaluty RIPPLE XPR.

Kryptowaluta, rzadziej waluta kryptograficzna – rozproszony system księgowy bazujący na kryptografii, przechowujący informację o stanie posiadania w umownych jednostkach. Stan posiadania związany jest z poszczególnymi węzłami systemu („portfelami”) w taki sposób, aby kontrolę nad danym portfelem miał wyłącznie posiadacz odpowiadającego mu klucza prywatnego i niemożliwe było dwukrotne wydanie tej samej jednostki.
Kryptowaluta nie jest przez większość krajów uznawana za jednostkę walutową, środek płatniczy czy pieniądz elektroniczny, dzięki czemu tworzenie jednostek w ramach wbudowanego w system algorytmu (tzw. wydobywanie lub wykopywanie) jest legalne. Zwykle z tych samych powodów nie korzysta jednak z ulg podatkowych przewidzianych dla handlu walutą – na przykład może dotyczyć jej VAT.
Najpopularniejszą kryptowalutą jest bitcoin, jednak istnieje kilkaset innych kryptowalut, których określa się mianem „altcoiny” (alternatywne coiny). Utworzenie niektórych z nich miało przy okazji zrealizować inne cele, na przykład namecoin tworzy zdecentralizowany system DNS, a peercoin stara się bardziej równomiernie rozłożyć dochody z wydobywania swych jednostek. Istnieją też plany zbudowania na planie kryptowaluty rynku prognostycznego.
Obecnie notowanych jest ponad 1300 kryptowalut na ponad 7500 specjalnych giełdach (tak zwanych kryptogiełdach).

Cały czas powstają nowe kryptowaluty, ze względu na wykorzystanie otwartego oprogramowania oraz sieci P2P. Kod źródłowy jest oparty na wolnym oprogramowaniu, przez co każdy może go pobrać i utworzyć swoją kryptowalutę.
Wg stanu na grudzień 2017 kryptowalutami o kapitalizacji ponad 5 mld dolarów były: bitcoin, ethereum, bitcoin cash, ripple, litecoin, IOTA, cardano, dash, NEM, monero, bitcoin gold i setki innych.
Wydobywanie kryptowalut (kopanie kryptowalut, mining kryptowaluty) odbywa się za pomocą koparek kryptowaluty korzystając z mocy obliczeniowej dedykowanego sprzętu.

Ripple jest systemem płatności opartym na technologii blockchain. Nazywany jest również Ripple Transaction Protocol (w skrócie RTXP) albo po prostu Ripple. Jednocześnie pod tą samą nazwą kryje się jedna z najbardziej popularnych kryptowalut na świecie (XRP).
Kryptowaluta Ripple zapoczątkowana została przez Ryana Fuggera, który pracował nad projektem zdecentralizowanego systemu monetarnego już w 2004 roku. Udało mu się zrealizować ideę, w której waluta byłaby oparta o pojedynczych użytkowników, przy jednoczesnym pozbyciu się wszelkiego rodzaju pośredników. Stworzył on właściwie walutę RipplePay, czyli usługę finansową umożliwiającą klientom dokonanie bezpiecznych rozliczeń online, ale był to dopiero prototyp realnej kryptowaluty Ripple. Po latach udoskonalania usługi RipplePay, Fugger podjął współpracę z podobnymi wizjonerami, którzy podzielali jego poglądy. Ripple zostało ostatecznie stworzone w 2012 roku.
Bazuje ona na protokole open-source, w którym to użytkownicy przy zawieraniu transakcji wyrażają na nie wzajemną zgodę i potwierdzają je. Ripple to platforma szybsza i tańsza niż Bitcoin. Do tego pozwala na wprowadzenie znacznie bardziej przyjaznych klientowi możliwości uiszczenia opłaty o wiele niższym kosztem niż tradycyjne sposoby znane z rynku kryptowalutowego.
Jej wartość rynkowa pod koniec września sięgnęła kwoty 7,56 mld dolarów amerykańskich. Ripple obecnie jest jedną z najważniejszych coinów na świecie. Tej kryptowaluty używają tak rozpoznawalne marki finansowe jak UBS, UniCredit czy Santander. Twórcy Ripple wciąż podkreślają, że projekt ten jest rozwijany na bieżąco i nie przedstawili dotychczas jego ostatecznego kształtu. Ripple pozbawione jest jeszcze własnego portfela, który umożliwiałby przechowywanie tej kryptowaluty. Nie posiada również tak rozwiniętej technologii, jak chociażby Bitcoin.