Emisja: maj 2023 r.

(Moneta nie ma statusu monety zastępczej)
Moneta wykonana wg. tradycyjnej technologii, ręcznie rytowana.

Mosina – miasto w środkowej części województwa wielkopolskiego, w powiecie poznańskim, położone 22 km na południe od Poznania, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Mosina. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. poznańskiego.
Według danych z 31 grudnia 2009 miasto liczyło 12 397 mieszkańców.
Nazwa miasta pochodzi od staropolskiego wyrazu moszyna, którego używano na określenie miejsca zarośniętego mchem.

Herb Mosiny - ilustracja: WIKIPEDIA

Miejscowość po raz pierwszy pojawia się w źródłach pochodzących z 1247 roku. Z 1302 roku pochodzi z kolei najstarszy dokument wymieniający Mosinę jako miasto. Data samej lokacji pozostaje nieznana, doszło do niej jednak z pewnością wskutek starań ówczesnego właściciela, wojewody kaliskiego, Mikołaja Przedpełkowica z rodu Łodziów - być może doszło do niej jeszcze za panowania Przemysła II.
Prawa miejskie zostały potwierdzone przez króla Władysława Jagiełłę w roku 1429. Z tą miejscowością związał sie ród Mosińskich. Starostą był tu Piotr Bniński (Piotr z Bnina) herbu Łodzia (1390-1448)- kasztelan gnieźnieński (1428-1437), podróżnik. Potem syn jego Maciej Mosiński (zm. 1492-1493), był starostą generalnym Wielkopolski (1475) i wojewodą poznańskim (1477) oraz kaliskim (1476) przyjął nazwisko od miejscowości Mosina. Tu przebywały wojska hetmana Stefana Czarneckiego w 1660 r. W 1848 r. była siedzibą władz Rzeczypospolitej Mosińskiej.
9 września 1939 roku Mosina została zajęta przez wojska niemieckie. Rozpoczęły się represje, pierwsze aresztowania miały miejsce pomiędzy 17 a 18 września 1939. Część mieszkańców miasta była przetrzymywana w bożnicy (współcześnie Izba Muzealna), a następnie wybierano spośród nich zakładników i kierowano ich przed sądy doraźne (niem. Standgericht) policji bezpieczeństwa. Dla zachowania pozorów egzekucję poprzedziło "postępowanie sądowe" stanowiące parodię procesu sądowego, trwającego nie dłużej jak kilkanaście minut i ograniczonego jedynie do sprawdzenia personaliów i wysłuchania opinii miejscowych Niemców na temat "antyniemieckiej postawy" i działalności podsądnych. W wyniku wydanych przez sąd doraźny wyroków śmierci, 15 osób rozstrzelano publicznie na rynku 20 października 1939 roku. W czasie okupacji niemieckiej z miasta wysiedlono 57 rodzin (225 osób), aresztowano i umieszczono w obozach zagłady dalsze 513 osób (w tym 58 dzieci z Mosiny). Dzieci zostały wywiezione do rejencji łódzkiej i umieszczone w obozie koncentracyjnym dla dzieci w Łodzi. W lasach okalających miasto w latach 1940-1943 dokonano licznych egzekucji ludności cywilnej. Terror i prześladowania okupanta niemieckiego spowodowały narastanie oporu społecznego - w Mosinie działały grupy bojowe Związku Walki Zbrojnej, Armii Krajowej, Związku Odwetu oraz harcerskich Szarych Szeregów. Armia Czerwona zajęła Mosinę w dniu 25 stycznia 1945 roku.
Obecnie gmina inwestuje w budownictwo wielorodzinne. We wsi Krosno rozbudowane zostało Osiedle TBS oraz budowane są nowe osiedla: Osiedle Słoneczne, Osiedle Miodowe, Osiedle Olszynka, Osiedle Harmonia i Osiedle Morena.

Rzeczpospolita Mosińska to proklamowana przez Jakuba Krotowskiego-Krauthofera w dniu 3 maja 1848 r. niepodległa republika polska. Przetrwała tylko 5 dni i przestała istnieć po przegranej przez powstańców bitwie pod Rogalinem.

Aleksander Wańkowicz (ur. 17 lipca?/ 29 lipca 1881 w Puchowiczach, zm. 22 stycznia 1947 w Puszczykowie) – pułkownik pilot Wojska Polskiego.

Aleksander Wańkowicz urodził się 29 lipca 1881 w majątku Puchowicze, w ówczesnym powiecie ihumeńskim guberni mińskiej, w rodzinie Aleksandra i Stanisławy z Aleksandrowiczów. Został oficerem Armii Imperium Rosyjskiego, w szeregach której brał udział w I wojnie światowej.
20 grudnia 1918 został przyjęty do Wojska Polskiego w stopniu podpułkownika. Dwa dni później został wyznaczony na stanowisko szefa Sekcji Żeglugi Napowietrznej w Ministerstwie Spraw Wojskowych w Warszawie. Został szefem Sekcji III Aeronautyki w Dowództwie Lotnictwa Ministerstwa Spraw Wojskowych. 11 czerwca 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu podpułkownika, w Wojskach Lotniczych, w grupie oficerów z byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej. 21 czerwca 1920 roku Minister Spraw Wojskowych zezwolił mu korzystać tytularnie ze stopnia pułkownika. Od 20 lipca do 5 września 1920 roku walczył na wojnie z bolszewikami jako dowódca 1 pułku aeronautycznego.
Od 22 sierpnia 1921 roku był szefem Wydziału 3 Aeronautyki w Departamencie IV Żeglugi Powietrznej Ministerstwa Spraw Wojskowych, pozostając oficerem nadetatowym I batalionu aeronautycznego. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu pułkownika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 1. lokatą w korpusie oficerów aeronautycznych. Z dniem 30 czerwca 1924 został przeniesiony w stan spoczynku z „powodu trwałej niezdolności do służby wojskowej stwierdzonej na podstawie przeprowadzonej superrewizji”.
Został patronem Krajowych Zawodów Balonów Wolnych rozgrywanych od 1925 do 1939. W 1932 koszarom 2 batalionu balonowego w Legionowie nadano imię płk. Aleksandra Wańkowicza.
W latach 20. XX wieku zamieszkiwał w Warszawie. W 1934 pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej nr I. Był wówczas „przewidziany do użycia w czasie wojny”.
Od stycznia 1926 prowadził Biuro Techniczno-Budowlane i Pomiarowe A. Wańkowicz i s-ka, od 1929 zaś – Przedsiębiorstwo Przewozowo-Autobusowe Mobile s-ka z o.o. W 1931 został powołany na stanowisko prezesa Komitetu Gminnego BBWR w Skolimowie oraz członka Rady BBWR powiatu warszawskiego. Funkcji tych jednak nie przyjął ze względu na zły stan zdrowia.
Po zakończeniu II wojny światowej zamieszkał w Nowej Niwce (obecnie część Puszczykowa). Zmarł 22 stycznia 1947 w szpitalu w Puszczykowie. Został pochowany 26 stycznia 1947 na cmentarzu w Mosinie.
Był żonaty z Barbarą Heleną z Czaplickich (1890–1975). Wychowywał syna żony z pierwszego małżeństwa – Zygmunta Dylewskiego.

Nagrobek płk. pil. Aleksandra Wańkowicza na cmentarzu w Mosinie

Ordery i odznaczenia: polskie - Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari (nr 5020), Krzyż Walecznych, Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921, Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości; rosyjskie - Order Świętej Anny II i III klasy, Order Świętego Włodzimierza IV klasy, Order Świętego Stanisława z mieczami II i III klasy; francuskie - Krzyż Kawalerski Orderu Legii Honorowej; rumuńskie - Order Korony Rumunii, Krzyż Oficerski Orderu Gwiazdy Rumunii.