1 denar ryterski (mosiądz pozłacany)
Jeśli chcesz dodawać kolejne pozycje do swojej kolekcji skorzystaj z konta Premium - konto możesz kupić <TUTAJ>
Dla kont zwykłych możliwe jest zarządzanie kolekcją tylko do 10 wpisów.
Konto Premium możesz kupić <TUTAJ>
Pytania? Sugestie? Zapraszamy tutaj do dyskusji.
* Monetę wybito w dwóch wersjach: z rantem gładkim i ząbkowanym, każda po 50 szt.
Wydano również: denary posrebrzane (150 szt.) oraz z mosiądzu w nakładzie 3 000 szt.
Rytro – wieś gminna w województwie małopolskim w powiecie nowosądeckim.
Herb Rytra - ilustracja: WIKIPEDIA
Miejscowość położona jest w Beskidzie Sądeckim nad Popradem, u ujścia do niego Wielkiej Roztoki (Roztoczanki, Rytrzanki). Zabudowa wsi znajduje się wzdłuż przebiegającej nad Popradem drogi krajowej 87 i linii kolejowej 96 Tarnów – Leluchów, wciska się też w doliny Małej i Wielkiej Roztoki oraz przysiółki rozrzucone na zboczach wzgórz Połom i Mikołaska.
Poszczególne części wsi noszą nazwy: Cyrla, Centrum, Kuligówka, Majchry, Majerka, Mikołaska, Mikuty, Mosówka, Osiedle za Szkołą, Piaski, Podłubek, Połom Niżna, Połom Wyżna, Potok (dawniej Cygański Potok), Ubocz, Wilkówka, Zagórze (Za Górą).
Graniczy od pn. z Przysietnicą (bardzo krótki odcinek), Barcicami Górnymi i Wolą Krogulecką (gm. Stary Sącz), Życzanowem. Od wsch. z Suchą Strugą, od pd. z Obłazami Ryterskimi, a od zach. z Młodowem (bardzo krótki odcinek) i z Roztoką Ryterską.
Jest siedzibą gminy Rytro. W latach 1975-1998 miejscowość należała do ówczesnego województwa nowosądeckiego
Historia
Dawne nazwy: castrum Ritter 1312, Ryttro 1446 (ta od niem. nazwy osobowej Ritter), Villa Rither (1564), Rytter (1575), Rytro (1886).
Swoje powstanie i nazwę wieś zawdzięcza zamkowi w Rytrze usytuowanemu na Górze Zamkowej (Zamczysko), nad Popradem (obecnie w granicach Suchej Strugi). Według tradycji biorącej początek z zapisu w "Księdze uposażeń diecezji krakowskiej" Jana Długosza z około 1475 r., około 1244 r. osiedlić się tu mieli niemieccy rycerze. Z tym faktem wiązana jest etymologia nazwy Rytro, wywodzona od niemieckiego słowa Ritter, czyli "rycerz".
W okresie kilku ostatnich lat, pod nadzorem konserwatora zabytków, sukcesywnie odsłaniano i rekonstruowano ruiny zamku usytuowanego wysoko nad nurtem Popradu. W centrum wsi znajduje się Zajazd PTTK "Pod Roztoką".
W 2005 roku oddano do użytku narciarzy pierwszy sztucznie oświetlony i naśnieżany stok narciarski Ryterski Raj na Jastrzębskiej Górze. Jest to w ostatnich latach największa inwestycja, w której udział oprócz osób prywatnych ma także gmina.
Od 2006 organizowany jest w Rytrze międzynarodowy Maraton Wyszehradzki z Podolińca na Słowacji do Rytra. Trasa jest atestowana przez Polski Związek Lekkiej Atletyki.
Zamek w Rytrze – ruiny średniowiecznego zamku na wzgórzu koło wsi Rytro w powiecie nowosądeckim w województwie małopolskim.
Zamek w Rytrze - fotografia: WIKIPEDIA
Zamek, położony na wysokim wzgórzu (463 m n.p.m) na prawym brzegu Popradu, na północ od wsi Sucha Struga (obecnie w jej granicach administracyjnych), został zbudowany prawdopodobnie na przełomie XIII i XIV wieku; niektórzy XIX-wieczni autorzy sugerowali, że początki najstarszej części budowli, czyli kamiennej wieży, mogą sięgać XII wieku; obecnie datuje się ją na XIII wiek.
W dokumentach źródłowych nie ma informacji, kto zbudował zamek. Pierwsza wzmianka pochodzi z przywileju Władysława Łokietka z 17 kwietnia 1312 roku, który pozwolił zakonowi klarysek ze Starego Sącza na pobieranie cła "pod zamkiem Ritter" (łac. prope castrum Ritter). Wzmianka o zamku w Rytrze pojawia się również w dyplomie Władysława Łokietka z 1331 roku, który nadał mieszczanom sądeckim las (łac. silvam) "obok zamku Rither" (łac. ultra Rither castrum sitam). W XV wieku zamek w Rytrze stanowił rezydencję starostów sądeckich i został przebudowany.
Zamek już od XIII wieku należał z pewnością do domeny królewskiej. Pozostawał w rękach tenutariuszy: Jakusza z Boturzyna herbu Czewoja, rodu Toporczyków herbu Topór, którzy przyjęli nazwisko Ryterskich; w XVI wieku administratorem został Piotr Kmita. Wkrótce potem zamek popadł w ruinę, o czym świadczy relacja Marcina Bielskiego oraz lustracje z lat 1616-1617. Według lokalnych podań uległ zniszczeniu w 1657 roku w czasie najazdu Jerzego Rakoczego.