Cieszyński dukat wydany z okazji 1200-lecia legendarnego założenia miasta.

Emisja (9 maja 2010r.) - podczas gry miejskiej opartej na przygodach trzech braci - Leszka, Bolka i Cieszka, którzy zagubili się w czasie i trafili do teraźniejszości.

Wyemitowano również 7 leszków i 7 cieszków z innymi wizerunkami na rewersie.

Legenda o założeniu Cieszyna
Dawno, dawno temu, synowie króla polskiego - Bolko, Leszko i Cieszko wyruszyli na wędrówkę, każdy w inną stronę świata po długim czasie, kiedy zwiedzili już dalekie krainy i postanowili wrócić, nieoczekiwanie spotkali się przy źródełku. W miejscu, w którym doszło do szczęśliwego spotkania książęta postanowili założyć gród i nazwać go Cieszynem, bo tak bardzo się z tego spotkania ucieszyli. Legenda mówi, że działo się to 1200 lat temu. Studnia, którą wzniesiono przy źródełku do dziś nosi nazwę Trzech Braci.

Cieszyn (czes. Těšín, łac. Tessin, niem. Teschen) – miasto powiatowe w województwie śląskim, na Pogórzu Śląskim, nad rzeką Olzą, która oddziela je od Czeskiego Cieszyna. Historyczna stolica Śląska Cieszyńskiego. Miasto leży na granicy z Republiką Czeską i do czasu wprowadzenia postanowień układu z Schengen (21 grudnia 2007) było tam zlokalizowane największe drogowe przejście graniczne południowej Polski.
W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do województwa bielskiego.
Wg danych GUS na 31 grudnia 2010 Cieszyn liczył 35 421 mieszkańców.

Herb Cieszyna - ilustracja: WIKIPEDIA

Obecnie Cieszyn, pomimo niewielkich rozmiarów, jest ważnym ośrodkiem kulturalnym, administracyjnym i oświatowym. Jest też ważnym punktem na transportowej mapie Europy. Ponadto jest też popularnym ośrodkiem handlowym, głównie wśród obywateli Republiki Czeskiej.
Jest stolicą powiatu cieszyńskiego i siedzibą Euroregionu Śląsk Cieszyński.Miasto jest również ważnym ośrodkiem bielskiego okręgu przemysłowego. Znajduje się tu filia Uniwersytetu Śląskiego, co roku odbywają się festiwale takie jak: Międzynarodowy Festiwal Teatralny "BEZ GRANIC", Przegląd Filmowy "Kino Na Granicy" ("Kino na Hranici") – prezentujący filmy czeskie, polskie, słowackie i węgierskie, czy Festiwal Muzyki Wokalnej "Viva il canto". W latach 2002-2005 odbywał się w Cieszynie jeden z największych w Polsce festiwali filmowych "Era Nowe Horyzonty", który bardzo spopularyzował miasto. Od 2006 w wakacje odbywa się Festiwal Filmowy "Wakacyjne Kadry". Ponadto funkcjonuje tu szereg instytucji i organizacji kulturalnych (w tym teatr oraz nowatorski Śląski Zamek Sztuki i Przedsiębiorczości).
Położenie u stóp Beskidu Śląskiego, bezpośrednio na granicy, przy linii kolejowej, drodze ekspresowej S1, a także atrakcyjny wygląd historycznego centrum z malowniczym rynkiem i dużą ilością zabytków, daje Cieszynowi spore perspektywy rozwoju. Staje się on coraz bardziej popularnym ośrodkiem turystycznym i kulturalnym, co częściowo rekompensuje upadek miejscowego przemysłu w latach 90. i brak dużych inwestycji gospodarczych. Miejscowa gospodarka nastawiona jest obecnie głównie na handel i usługi.

Góra Zamkowa w Cieszynie (zwana też Wzgórzem Zamkowym) - niewielkie wzniesienie o stromych zboczach, położone w centrum miasta Cieszyna, nad rzeką Olzą, tuż przy granicy z Rep. Czeską. Na wzgórzu szereg zabytkowych budowli (w tym XI-wieczna rotunda) oraz romantyczny park z wieloma pomnikami przyrody.

Cieszyn, Wieża Piastowska z XIV wieku - fotografia: WIKIPEDIA

Ze względu na dobre właściwości obronne wzgórze było zasiedlane już od czasów starożytnych. Stałe osadnictwo pojawiło się na wzgórzu w X wieku, co związane było ze zniszczeniem pobliskiego grodu Gołęszyców zwanego Starym Cieszynem. Osada na Górze Zamkowej służyła prawdopodobnie jako zaplecze dla odbudowywanego grodziska, jednak wkrótce sama zyskała na znaczeniu, bowiem jeszcze w X wieku przekształciła się w gród obronny. W połowie XI wieku lub około 1180 roku[1] zbudowano tu pierwszy obiekt sakralny - romańską rotundę, która przetrwała do dzisiaj i jest jednym z najstarszych zabytków architektury polskiej. Badania archeologiczne wskazują, że gród szybko się rozrastał i w krótkim czasie przejął funkcje grodziska w Starym Cieszynie, które ostatecznie opustoszało na przełomie XI i XII wieku. Rozrastało się też podgrodzie, a całość została wymieniona w bulli papieża Hadriana IV w 1155 roku jako Tessin. Można więc stwierdzić, że gród na Górze Zamkowej był bezpośrednim zalążkiem dzisiejszego Cieszyna.
Prawdopodobnie jeszcze w I połowie XII wieku Cieszyn urósł do rangi kasztelanii, a siedzibą kasztelana był drewniany zamek na Górze Zamkowej, później rozbudowywany. Romańska rotunda pełniła funkcję kaplicy zamkowej, a do 1240 roku była też kościołem parafialnym Cieszyna. Ok. 1290 r., kiedy utworzono Księstwo Cieszyńskie, zamek ten stał się siedzibą książęcą. Ok. 1374 roku wybitny książę cieszyński Przemysław I Noszak rozkazał w miejsce zamku drewnianego zbudować murowany. Z tego też okresu pochodzi zachowana do dzisiaj gotycka wieża, zwana Wieżą Piastowską. Zamek stale rozbudowywano, a z czasem osiągnął pokaźne rozmiary i zajął on całe wzgórze. Wojna trzydziestoletnia w XVII wieku, podczas której front wielokrotnie przechodził przez Cieszyn, doprowadziła piastowski zamek do ruiny. Zamek niszczał przez kolejne 200 lat, choć nadal pełnił funkcje reprezentacyjne i był oficjalną siedzibą książęcą.
W 1839 roku, na polecenie księcia Karola Habsburga, zamek piastowski ostatecznie rozebrano (z wyjątkiem fundamentów, jednej wieży, części baszty oraz romańskiej rotundy, które jednak przebudowano). W jego miejsce zbudowano klasycystyczny pałac, a na wzgórzu utworzono romantyczny park. U stóp wzgórza w 1846 roku powstał browar książęcy, a przed pałacem zbudowano oranżerię. W tej formie Góra Zamkowa przetrwała do połowy XX wieku, kiedy przywrócono rotundzie i wieży pierwotny wygląd, a oranżerię zburzono. Pałac posłużył zaś jako siedziba szkoły muzycznej. Wzgórze stało się częstym przedmiotem badań archeologicznych. Wiele drzew uzyskało status pomników przyrody.
Na początku XXI wieku przystąpiono do odrestaurowania habsburskiego pałacu, odkryto fragmenty dawnego zamku (w tym XII-wieczną wieżę ostatecznej obrony) oraz zbudowano siedzibę Śląskiego Zamku Sztuki i Przedsiębiorczości (otwarcie na początku 2005 r.) w miejscu dawnej oranżerii. U stóp wzgórza odbudowano też pomnik legionistów śląskich (pierwotny, zbudowany w 1934 r., został zniszczony przez oddziały niemieckie we wrześniu 1939 r.).