1 funt gdański - Rok Jana Heweliusza
Jeśli chcesz dodawać kolejne pozycje do swojej kolekcji skorzystaj z konta Premium - konto możesz kupić <TUTAJ>
Dla kont zwykłych możliwe jest zarządzanie kolekcją tylko do 10 wpisów.
Konto Premium możesz kupić <TUTAJ>
Pytania? Sugestie? Zapraszamy tutaj do dyskusji.
Rok Jana Heweliusza.
Moneta wybita dla upamiętnienia obchodów 400. rocznicy urodzin Jana Heweliusza - wybitnego astronoma i Gdańszczanina 1000-lecia.
Funty Gdańskie to bony towarowe w formie monety. Nie zastępują prawnych środków płatniczych, a ich przyjmowanie jest dobrowolne.
Gdańsk, (wymowa ?/i, IPA: /gdaɲsk/, kaszb. Gduńsk, niem. Danzig, łac. Dantiscum, Dantis, Gedanum, jid. דאַנץ – danc) – miasto portowe w Polsce nad Morzem Bałtyckim, położone u ujścia Motławy do Wisły nad Zatoką Gdańską, na Pobrzeżu Gdańskim. Centrum kulturalne, naukowe i gospodarcze oraz węzeł komunikacyjny północnej Polski, stolica województwa pomorskiego oraz archidiecezji gdańskiej i prawosławnej diecezji białostocko-gdańskiej.
Gdańsk z 456 967 mieszkańcami zajmuje szóste miejsce w Polsce pod względem liczby ludności, a także szóste miejsce pod względem powierzchni – 261,96 km². Ośrodek aglomeracji gdańskiej. Wraz z Gdynią i Sopotem tworzy Trójmiasto.
Jest jednym z najstarszych miast Polski, o ponad tysiącletniej historii. Gdańsk posiada wartościowe zabytki architektury, działa w nim wiele instytucji i placówek kulturalnych, jest również miastem królewskim i hanzeatyckim, swego czasu najludniejszym i najbogatszym w Rzeczypospolitej. Pierwsza wzmianka o Gdańsku pochodzi z 997 roku i tę datę często przyjmuje się umownie jako początek dziejów miasta chociaż już w VII wieku była tu osada rybacka. Gdańsk uznawany jest za symboliczne miejsce wybuchu II wojny światowej oraz początku upadku komunizmu w Europie Środkowej.
W Gdańsku będą rozgrywane mecze podczas Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej 2012 na PGE Arenie Gdańsk. Miasto kandydowało do zdobycia tytułu Europejskiej Stolicy Kultury w 2016.
Herb Gdańska - ilustracja: WIKIPEDIA
Kościół św. Katarzyny – najstarszy kościół parafialny na Starym Mieście w Gdańsku. Powstał w latach 1227-1239, fundatorami byli książęta Pomorza Gdańskiego, rozbudowany został w XIV w. W latach 1555-1945 należał do protestantów. Jego patronką jest św. Katarzyna Aleksandryjska z Egiptu.
Kościół św. Katarzyny, druga połowa XVIII wieku
Mierząca 76 m wieża kościoła jest zwieńczona barokowym hełmem autorstwa Jacoba van den Blocka. W świątyni znajdują się obrazy Antona Möllera i Izaaka van den Blocka, jak również barokowe epitafia i płyta nagrobna astronoma Jana Heweliusza z 1659 roku.
Szczególnym zabytkiem jest znajdujący się tam obraz Matki Boskiej Bołszowieckiej z Bołszowic.
W 1298 roku Władysław Łokietek sprawował w kościele sądy.
Gdańsk, kościół św. Katarzyny, druga połowa XVIII wieku - ilustracja: WIKIPEDIA
Heweliusz Jan (1611-1687), astronom polski, twórca nowożytnej selenografii. Od 1664 członek Royal Society. W 1640 założył w Gdańsku obserwatorium astronomiczne (z instrumentami przeważnie własnoręcznie wykonanymi), w którym dokonywał obserwacji położeń planet, komet i gwiazd, powierzchni Księżyca, księżyców Saturna i Jowisza, zmian blasku gwiazd zmiennych.
Pierwsza praca Heweliusza Selenographia (1647), najwybitniejsze podówczas dzieło o topografii Księżyca, zawierała opis powierzchni Księżyca z mapami (dokładniejsze mapy Księżyca ukazały się dopiero w końcu XVIII w.). Wielu obiektom na powierzchni Księżyca Heweliusz nadał nazwy, które w nomenklaturze astronomicznej utrzymały się do dziś.
Drugie duże dzieło Heweliusza to Cometographia (1668), z 406 rysunkami, zawierająca opis i historię wielu komet. Sam Heweliusz odkrył 9 komet. Ważne było stwierdzenie Heweliusza, że niektóre komety biegną po orbitach parabolicznych.
W 1673 ukazała się część pierwsza dzieła Heweliusza Machina coelestis, zawierająca historię astronomii i opis obserwatorium w Gdańsku oraz zbudowanego przez Heweliusza pod Gdańskiem wielkiego teleskopu długości 50 m, będącego wówczas największym teleskopem na świecie. Druga część tej pracy, dedykowana Janowi Sobieskiemu (1679), obejmowała obserwacje Heweliusza.
Wielkie dzieło Heweliusza Prodromus Astronomiae (1690) zawierało w trzeciej części atlas nieba Firmamentum Sobiescianum. Heweliusz opracował katalog podający pozycje 1564 gwiazd. Wprowadził do astronomii 7 nowych gwiazdozbiorów.
Był utalentowanym obserwatorem. W 1652 (dwa lata przed Ch. Huygensem) zastosował wahadło do odmierzania czasu. Wynalazł również śrubę mikrometryczną, którą zamontował przy mikroskopie pomiarowym. W latach 1648-1682 wykonywał pomiary deklinacji magnetycznej i odkrył jej zmiany. Obserwatorium, które w 1640 założył w Gdańsku na dachu swego domu, zostało spalone w 1679, częściowo odbudowane w 1682. Po śmierci Heweliusza w 1687 przestało istnieć.
Jan Heweliusz, portret pędzla Daniela Schultza - ilustracja: WIKIPEDIA