3 dukaty wałbrzyskie
Jeśli chcesz dodawać kolejne pozycje do swojej kolekcji skorzystaj z konta Premium - konto możesz kupić <TUTAJ>
Dla kont zwykłych możliwe jest zarządzanie kolekcją tylko do 10 wpisów.
Konto Premium możesz kupić <TUTAJ>
Pytania? Sugestie? Zapraszamy tutaj do dyskusji.
Wyemitowano również 1 dukat wałbrzyski i 6 dukatów wałbrzyskich, materiał: mosiądz.
Dukat to moneta wywodząca się ze średniowiecznych Włoch. Początkowo srebrna, potem złota. Bicie dukatów w Polsce zaczęto w XIV wieku za panowania Władysława Łokietka. Ostatnie dukaty wypuszczone zostały w czasie powstania listopadowego, tzw. „Dukat Powstańczy”.
W latach dwudziestych ubiegłego wieku w Wałbrzychu w obiegu były monety porcelanowe. Produkowała je Krister Porzellan Manufaktur AG in Waldenberg. Nie były to jednak monety pamiątkowe, choć wiele osób tak je traktowało. Ich emisja wynikała z powojennego kryzysu i braku odpowiednich metali do ich produkcji. Zastępczo wybijano monety z żelaza, cynku, niklu i właśnie porcelany.
Wałbrzych (niem. Waldenburg, śl-niem. Walmbrig, albo też Walmbrich, czes. Valdenburk, Valbřich) – miasto i gmina w zachodnio-południowej Polsce, w województwie dolnośląskim, w powiecie wałbrzyskim. Położone na Pogórzu Zachodniosudeckim i w Sudetach Środkowych, nad rzeką Pełcznicą, historycznie na Dolnym Śląsku.
Gmina miejska o funkcjach przemysłowo-handlowo-usługowych z rozwijającymi się funkcjami ośrodka turystycznego. Drugie po Wrocławiu miasto pod względem liczby ludności w województwie.
Herb Wałbrzycha - ilustracja: WIKIPEDIA
Według danych z 31 grudnia 2010 roku powierzchnia miasta wynosiła 84,70 km².
Wałbrzych leży na Pogórzu Zachodniosudeckim i w Sudetach Środkowych. Północna część miasta położona jest na Pogórzu Wałbrzyskim, a południowa w Górach Wałbrzyskich i Kotlinie Wałbrzyskiej.
Rozciągłość na osi wschód-zachód wynosi 12 km, a z północy na południe miasta – 22 km. Wałbrzych, którego granice administracyjne przebiegają miejscami naturalnymi zboczami, grzbietami gór a czasem opierają się na potokach górskich, osiąga swój najwyższy punkt na Borowej – 853 m n.p.m. Najniższym punktem jest dolina Pełcznicy – 315 m n.p.m.
Wałbrzych graniczy z 4 miastami: Boguszów-Gorce, Szczawno-Zdrój (na zachodzie), Jedlina-Zdrój (na południowym wschodzie), Świebodzice (na północy) oraz 4 gminami: Mieroszów, Walim, Stare Bogaczowice, Świdnica.
W latach 1975-1998 miasto było stolicą województwa wałbrzyskiego. Od 1999 roku wchodzi w skład województwa dolnośląskiego. W latach 1999-2002 miasto miało status miasta na prawach powiatu. Od 2003 roku miasto wchodzi w skład powiatu wałbrzyskiego.
Niemiecka nazwa miasta, Waldenburg oznacza dosłownie "leśny gród". Niemiecki Waldenburg miał także swoje dialektyczne nazwy: Walmbrich, Walbrich. Ta właśnie nazwa występuje w "Słowniku Geograficznym Królestwa Polskiego". Na podstawie nazw niemieckich wytworzyły się następnie formy używane na terenie położonego nieopodal czeskiego obszaru językowego: Valdenburk oraz Valbřich. Ta ostatnia postać stała się podstawą polskiej nazwy Wałbrzych, ustalonej wraz z włączeniem miasta do Polski w 1945 r.[potrzebne źródło] (choć na niektórych pierwszych mapach powojennych pojawia się nazwa Borowieck).
Kościół Zbawiciela w Wałbrzychu - świątynia należy do parafii ewangelicko-augsburskiej i mieści się na Placu Kościelnym tuż obok wałbrzyskiego rynku.
W miejscu, w którym teraz stoi okazały budynek sakralny znajdował się wcześniej mały kościół, który wybudowany został w pierwszej połowie XVIII wieku.
Decyzja o zniszczeniu świątyni i wybudowaniu na jego miejsce większej spowodowana była tym, iż liczba 1000 miejsc szybko okazała się zbyt mała. Budowę nowego kościoła rozpoczęto 8 sierpnia 1785 roku. Architektem został znany już wówczas, urodzony w Kamiennej Górze Carl Gotthard Langhans, projektant między innymi Bramy Brandenburskiej. Budowę świątyni zakończono 24 listopada 1788 roku.
Organy znajdujące się w świątyni mieściły się w świątyni wcześniej zburzonej i zostały wybudowane przy pomocy laureata Pokojowej Nagrody Nobla, Alberta Schweitzera w latach 1746 - 1748.
Podczas wojen napoleońskich przed świątynią został postawiony namiot służący przebywającym w Wałbrzychu wojskom rosyjskim za tymczasową świątynię prawosławną.
W latach 1862 - 1865 zostały wykonane prace restauracyjne, w ramach których przebudowano między innymi wieżę świątyni.
Przed świątynią od 1884 roku znajdował się pomnik upamiętniający wojnę francusko - pruską. Dopiero w latach pięćdziesiątych XX wieku w miejscu tego pomnika postawiono inny, ku czci Juliana Marchlewskiego. Po upadku komunizmu w Polsce rozebrano ten obiekt, a na jego miejscu ma powstać nowy Kościół Zbawiciela.
Budynek posiada aż trzy empory, czyli galerie wsparte na kolumnach otwartych do wnętrza świątyni. Wnętrze świątyni nie zmieniło się prawie wcale od czasów ukończenia budowli. Dzięki temu wnętrze świątyni posiada niesamowity, pachnący historią zapach. Wchodząc do świątyni bez trudu można cofnąć się 200 lat wcześniej.
Kościół ewangelicki Zbawiciela w Wałbrzychu - fotografia: WIKIPEDIA
Carl Gotthard Langhans (ur. 15 grudnia 1732 w Kamiennej Górze (niem. Landeshut), zm. 1 października 1808 w Grüneiche koło Wrocławia, dziś dzielnica Wrocław Dąbie) – niemiecki architekt i budowniczy, jeden z najważniejszych przedstawicieli wczesnego klasycyzmu w architekturze Prus.
Studiował prawo i matematykę w Halle, w zakresie architektury był autodydaktą – zainteresował się nią pod wpływem traktatów teoretycznych Witruwiusza i odkryć zabytków antycznych przez Johanna Joachima Winckelmanna. W latach 1768–1769 dzięki poparciu księcia von Hatzfeldta zrealizował swoją wymarzoną podróż do Włoch, gdzie poznawał oryginalne zabytki architektury antycznej. Później również dużo podróżował – jako urzędnik podległy bezpośrednio królowi miał okazję na koszt władcy odbyć podróże do Anglii, Holandii, Belgii i Francji.
Najsłynniejszym dziełem Carla Gottharda Langhansa jest Brama Brandenburska w Berlinie, wzorowana na życzenie króla na Propylejach ateńskich[1]. Zaprojektował też część założenia parkowo-pałacowego Charlottenburg. Wiele budowli zaprojektowanych przez Langhansa znajduje się na terenie Dolnego Śląska, np. pałac Wallenberg-Pachalych we Wrocławiu, zrujnowany dziś pałac Hatzfeldtów w Żmigrodzie czy odrestaurowany w latach 80. kościół ewangelicko-augsburski w Sycowie.
Langhans został pochowany na nieistniejącym dziś Wielkim Cmentarzu we Wrocławiu.
Syn Carla Gottharda, Carl Ferdinand Langhans również był znanym architektem.
Carl Gotthard Langhans - ilustracja: WIKIPEDIA