10 ROCZNICA ŚMIERCI JANA PAWŁA II (mosiądz)
Jeśli chcesz dodawać kolejne pozycje do swojej kolekcji skorzystaj z konta Premium - konto możesz kupić <TUTAJ>
Dla kont zwykłych możliwe jest zarządzanie kolekcją tylko do 10 wpisów.
Konto Premium możesz kupić <TUTAJ>
Pytania? Sugestie? Zapraszamy tutaj do dyskusji.
Wyemitowano żetony w aluminium i mosiądzu.
Jan Paweł II, Wojtyła Karol Józef (1920-2005), papież od 1978, teolog, filozof i pisarz.
Młodość
Przyszły papież urodził się w Wadowicach, małym podkarpackim mieście w rejonie Krakowa. Jego rodzice, Karol Wojtyła i Emilia Kaczorowska, wzięli ślub w 1904. Ojciec był zawodowym podoficerem w armii austriackiej, w wojsku polskim doszedł do stopnia kapitana. Oboje rodzice wywodzili się ze skromnych rodzin rzemieślników wiejskich i mieli niewielkie wykształcenie. Gdy Karol (zdrobniale Lolek) miał 9 lat, zmarła jego matka, a gdy miał 12 lat, brat Edmund, lekarz (starszy o 14 lat).
Podczas nauki w gimnazjum w Wadowicach Karol Wojtyła interesował się literaturą, a zwłaszcza teatrem. Po maturze, w 1938 rozpoczął studia polonistyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, dokąd przeprowadził się wraz z ojcem. W czasie okupacji niemieckiej pracował fizycznie, najdłużej w zakładach Solvay w Krakowie. Od 1940 pozostawał pod duchowym wpływem świeckiego apostoła, krawca Jana Tyranowskiego. W 1941 zmarł mu ojciec. Od 1941 był aktorem konspiracyjnego, poetyckiego Teatru Rapsodycznego kierowanego przez Mieczysława Kotlarczyka, którego poznał jako nauczyciela w Wadowicach.
Ksiądz i biskup
W 1942 Karol Wojtyła wstąpił do utajnionego seminarium duchownego. Na początku mieszkał u siebie, a od 1944 w pałacu arcybiskupa krakowskiego, Adama Sapiehy. W 1946 został wyświęcony na kapłana, po czym zaraz wysłano go na dwuletnie studia w Rzymie (Uniwersytet Angelicum). W 1948 na Uniwersytecie Jagiellońskim uzyskał doktorat z teologii na podstawie pracy o pojmowaniu wiary przez św. Jana od Krzyża. Przez rok był wikariuszem we wsi Niegowić, a potem zaczął organizować duszpasterstwo akademickie w Krakowie. Z powstałym wtedy środowiskiem związał się na stałe; wtedy też rozwinął zainteresowania turystyczne i sportowe (góry, narty, pływanie, kajaki); łączenie ich z duszpasterstwem było wtedy nowością. W 1954 uzyskał habilitację na Uniwersytecie Jagiellońskim; w swojej rozprawie badał możliwość budowania etyki chrześcijańskiej z wykorzystaniem systemu filozoficznego Maxa Schelera. Wobec likwidacji krakowskiego wydziału teologicznego przez władze komunistyczne, w 1954 rozpoczął wykłady na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. W latach 1956-78 był kierownikiem katedry etyki na Wydziale Filozoficznym. W 1958 został biskupem pomocniczym archidiecezji krakowskiej. Od 1962 tymczasowo nią zarządzał, a w 1963 został przez papieża Pawła VI mianowany jej ordynariuszem, arcybiskupem metropolitą krakowskim. W 1962-65 czynnie uczestniczył w obradach II Soboru Watykańskiego; wypowiadał się m.in. na temat wolności religijnej i roli świeckich. W 1967 został mianowany kardynałem.
Paweł VI mianuje Karola Wojtyłę kardynałem, 28 czerwca 1967
Uczestniczył w rzymskich synodach biskupów i utrzymywał kontakty międzynarodowe. Jako arcybiskup zajmował się m.in. duszpasterstwem rodzin i akademickim, popierał ruch oazowy, patronował budowie kościoła w Nowej Hucie, zwołał synody: archidiecezjalny i metropolitalny, zreformował kurię archidiecezjalną. Był wiceprzewodniczącym Konferencji Episkopatu Polski.
Działalność papieska
16 X 1978 kolegium kardynalskie podczas konklawe wybrało Karola Wojtyłę na papieża, jako pierwszego od 1523 nie-Włocha. Wybierając imię „Jan Paweł” nowy papież nawiązał do swoich poprzedników. Sensacją stało się wybranie kardynała z kraju pozostającego pod władzą komunistyczną. Jan Paweł II szybko wzbudził w świecie, i to nie tylko katolickim, dużą sympatię, ale również tajoną wrogość, której wyrazem była próba zamordowania go 13 V 1981 na placu św. Piotra w Rzymie przez Turka Ali Agcę. Jego mocodawcy pozostali nieznani. Ciężko ranny papież powrócił jednak do zdrowia.
Za swój główny cel papież uznał głoszenie światu Chrystusa („otwórzcie drzwi Chrystusowi”). Służyły temu jego prawie codzienne nauczania publiczne, dokumenty kościelne i kierowanie Kościołem. W działaniach Jana Pawła II można dostrzec cztery kierunki:
A) Po pierwsze, zwracał się do samego Kościoła katolickiego i dążył do chrześcijańskiej odnowy jego członków. Realizował to m.in. przez przypominanie, wcielanie w życie i rozwijanie wskazań Soboru Watykańskiego II oraz przez własne inicjatywy, jak podróże, szeroko podjęte w kościele hasło „nowej ewangelizacji” i wiele innych (np. Światowe Dni Młodzieży). Łączył to z kultywowaniem tradycji katolickiej, do której należą liturgia, sakramenty, zawierzenie Maryi (ważny rys pobożności Jana Pawła II).
Najważniejsze, programowe decyzje Jana Pawła II jako głowy Kościoła to ogłoszenie nowego Kodeksu Prawa Kanonicznego (1983) oraz Katechizmu Kościoła Katolickiego (1992, po polsku w 1994). Proklamował rok 2000 rokiem Wielkiego Jubileuszu, jako m.in. okazję do rachunku sumienia (przy tej okazji mówił o winach Kościoła). W czasie swego pontyfikatu ogłosił błogosławionymi i świętymi ok. 2 tys. osób, w tym wielu świeckich; są wśród nich ofiary nazizmu i komunizmu. W zarządzaniu Kościołem zwrócił uwagę na nadanie jego władzom centralnym (kuria rzymska i kolegium kardynalskie) charakteru bardziej międzynarodowego. W nominacjach biskupich i innych preferował duchownych o zainteresowaniach duszpasterskich, dużej wiedzy teologicznej i umiarkowanych poglądach.
B) Po drugie, Jan Paweł II zwracał się do innych wyznań i religii, uczestnicząc w dialogu ekumenicznym oraz międzyreligijnym (jako pierwszy papież złożył w 1986 wizytę w synagodze, a w 2001 w meczecie).
Jan Paweł II w synagodze w Rzymie, 1986
Z jego inicjatywy odbył się np. w Asyżu Światowy Dzień Modlitwy o Pokój (1986), w którym wzięli udział przedstawiciele licznych religii.
Jan Paweł II, Światowy Dzień Modlitwy o Pokój, 1986
C) Po trzecie, papież wykazywał troskę o kulturę (jej rozwój, relację do wiary, rolę dla człowieka). Realizował to m.in. przez kontakty z ludźmi kultury i zachęcanie kościoła do zainteresowania tą płaszczyzną głoszenia wiary i relacji ze światem.
D) Po czwarte, zwracał się do świata zewnętrznego. Wielokrotnie wskazywał moralne zagrożenia dla świata, którymi są pogarda dla życia ludzkiego (aborcja, eutanazja i przemoc totalitarna), kryzys rodziny (rozwody, niechęć do posiadania dzieci i swoboda seksualna), niesprawiedliwość systemów politycznych i gospodarczych, zeświecczenie i materializacja życia. Przeciwstawiał im prawdę chrześcijańską. W działalności dyplomatycznej podjął liczne starania o pokój w świecie, łagodzenie rządów autokratycznych i porozumienie z władzami państw (m.in. w 1989 nawiązanie stosunków dyplomatycznych Stolicy Apostolskiej z Polską, 1993 zawarcie z nią konkordatu; nawiązanie stosunków dyplomatycznych z USA, Izraelem i Rosją).
Podróże
Papieże tradycyjnie podróżowali mało, pozostając w swej watykańskiej rezydencji w Rzymie. Wykorzystanie współczesnych środków komunikacji i przekazu zostało zapoczątkowane przez Pawła VI, ale z rozmachem rozwinięte przez Jana Pawła II, który odbył ponad 100 podróży zagranicznych i ponad 150 na terenie Włoch. Jego podróże duszpasterskie, zwane zwykle pielgrzymkami, objęły cały świat (oprócz głównych krajów postkomunistycznych, Rosji i Chin, których władze obawiały się oddziaływania papieża, oraz krajów fanatycznego islamu). Podróże te gromadziły tłumy, ożywiając religijność i integrując katolików, a dla papieża były okazją do apostolstwa. W kolejnych latach Jan Paweł II odwiedził następujące kraje:
- 1979 Dominikana, Meksyk, Bahamy, Polska, Irlandia, USA (i ONZ), Turcja
- 1980 Zair, Kongo, Kenia, Ghana, Górna Wolta, Wybrzeże Kości Słoniowej, Francja, Brazylia, Niemcy
- 1981 USA (Alaska), Pakistan, Filipiny, Guam, Japonia
- 1982 Nigeria, Benin, Gabon, Gwinea Równikowa, Portugalia, Wielka Brytania, Szwajcaria, Argentyna, Brazylia, San Marino, Hiszpania
- 1983 Kostaryka, Nikaragua, Panama, Salwador, Gwatemala, Honduras, Belize, Haiti, Polska, Francja, Austria
- 1984 Korea Południowa, Papua – Nowa Gwinea, Wyspy Salomona, Tajlandia, Kanada, Hiszpania, Dominikana, Portoryko
- 1985 Wenezuela, Ekwador, Peru, Trynidad i Tobago, Holandia, Belgia, Luksemburg, Togo, Wybrzeże Kości Słoniowej, Kamerun, Republika Środkowoafrykańska, Zair, Kenia, Maroko, Liechtenstein
- 1986 Indie, Bangladesz, Singapur, Fidżi, Nowa Zelandia, Australia, Seszele, Kolumbia, Saint Lucia, Francja
- 1987 Urugwaj, Chile, Argentyna, Niemcy, Polska, USA, Kanada
- 1988 Urugwaj, Boliwia, Peru, Paragwaj, Austria, Francja, Zimbabwe, Botswana, Lesotho, Suazi, Mozambik / Jan Paweł II, Austria, spotkanie z młodzieżą, 1988
- 1989 Madagaskar, Reunion, Zambia, Malawi, Norwegia, Islandia, Dania, Finlandia, Szwecja, Hiszpania, Korea Południowa, Indonezja, Timor Wschodni, Mauritius
- 1990 Republika Zielonego Przylądka, Mali, Gwinea Bissau, Burkina Faso, Czad, Czechosłowacja, Malta, Meksyk, Antyle Holenderskie, Tanzania, Burundi, Ruanda, Wybrzeże Kości Słoniowej / Jan Paweł II, pielgrzymka do Meksyku, 1990
- 1991 Portugalia, Polska (dwukrotnie), Węgry, Brazylia
- 1992 Senegal, Gambia, Gwinea, Angola, Wyspy św. Tomasza i Książęca, Dominikana
- 1993 Benin, Uganda, Sudan, Albania, Hiszpania, USA, Jamajka, Meksyk, Litwa, Łotwa, Estonia
- 1994 Chorwacja
- 1995 Filipiny, Papua – Nowa Gwinea, Australia, Sri Lanka, Czechy, Polska (nieoficjalnie), Słowacja, Kamerun, Republika Południowej Afryki, Kenia, USA (i ONZ)
- 1996 Gwatemala, Nikaragua, Salwador, Wenezuela, Tunezja, Słowenia, Francja, Węgry
- 1997 Bośnia i Hercegowina, Czechy, Polska, Indie, Gruzja, Rumunia / Jan Paweł II w Tatrach, pielgrzymka do Polski, 1997
- 1998 Kuba, Nigeria, Austria, Chorwacja / Jan Paweł II i Fidel Castro, Kuba,1998
- 1999 USA, Meksyk, Polska, Indie, Gruzja, Rumunia
- 2000 Egipt, Jordania, Izrael, Autonomia Palestyńska, Portugalia / Jan Paweł II przy Ścianie Płaczu, Jerozolima, Izrael, 2000
- 2001 Grecja, Syria, Malta, Ukraina, Kazachstan, Armenia
- 2002 Azerbejdżan, Bułgaria, Kanada, Gwatemala, Meksyk, Polska
- 2003 Hiszpania, Chorwacja, Bośnia i Hercegowina, Słowacja
- 2004 Szwajcaria, Francja / Jan Paweł II, Słowenia, msza beatyfikacyjna Antona Martina Slomseka, 1999
Święty Jan Paweł II,
Karol Józef Wojtyła - fotografia: WIKIPEDIA