Emisja: 2010 r.

Wyemitowano żetony 20 BITEWNYCH - Bitwa Mieszka I z Wichmanem i Wolinanami w mosiądzu i mosiądzu srebrzonym oksydowanym.

Bitwa Mieszka I z Wichmanem i Wolinianami została stoczona 22 września 967 roku na obszarze Pomorza Zachodniego. Dokładne miejsce jej stoczenia nie jest znane (niektórzy podejrzewają okolice grodu Santok). Bitwa ta była ostatnim epizodem walk polskiego księcia z saskim hrabią-awanturnikiem i generalnym starciem między Polanami a plemionami pomorskimi, którego stawką było panowanie nad obszarem na wschód od Odry.
Napastnikami byli Wolinianie, których sojusznik i głównodowodzący w tej wyprawie - Wichman - dwukrotnie w 964 i 965 roku (według starszej literatury w 963 roku) pobił Mieszka I w polu dowodząc siłami Wieletów. Tym razem jednak przewagę zbrojną miał książę gnieźnieński, który zapewnił sobie wcześniej posiłki czeskie w sile dwóch hufców jazdy, czyli około 100 konnych. Wiadomo, że w pierwszej fazie bitwy polskie centrum cofnęło się pod naporem nieprzyjaciela. Niektórzy widzą w tym zamysł taktyczny Mieszka, który miał doprowadzić, wobec uzyskania przez czesko-polską konnicę przewagi na skrzydłach, do okrążenia Wolinian. Powszechniej akceptowana jest jednak hipoteza zakładająca, że decydujący był udany atak jazdy na tyły wojsk Wichmana, po którym nastąpiło kontrnatarcie piechoty w centrum prowadzące do ostatecznego rozbicia i ucieczki Wolinian. Jeszcze inna rekonstrukcja zakłada zwycięstwo piechoty w centrum i kluczową rolę konnych w odcięciu odwrotu Wolinianom. Źródła jednak jednoznacznie wskazują na decydującą rolę udanej szarży konnicy Mieszka, która przechyliła szalę zwycięstwa na stronę Polaków.
Po tym sukcesie polsko-czeskich sojuszników w polu nastąpiła długa pogoń za uciekającymi Wieletami. Wichman został doścignięty przez polską piechotę i po krótkiej walce skapitulował. Poprosił jeszcze Mieszka o dostarczenie jego miecza cesarzowi i zaraz po tym zmarł od odniesionych ran.
Efektem zwycięstwa gnieźnieńskiego księcia nad Wichmanem było osiągnięcie przez Piastów hegemonii na Pomorzu Zachodnim.

Wichman poddaje się księciu Mieszkowi, grafika według Franciszka Smuglewicza
- fot. WIKIPEDIA