12 dukatów SITPH
Jeśli chcesz dodawać kolejne pozycje do swojej kolekcji skorzystaj z konta Premium - konto możesz kupić <TUTAJ>
Dla kont zwykłych możliwe jest zarządzanie kolekcją tylko do 10 wpisów.
Konto Premium możesz kupić <TUTAJ>
Pytania? Sugestie? Zapraszamy tutaj do dyskusji.
Emisja: czerwiec 2012 r.
W 1892 roku grono polskich inżynierów górników i hutników po raz pierwszy skupiło się wokół założonej przez siebie organizacji technicznej. Myśl zrodziła się w austriackim Leoben, gdzie na uniwersytecie technicznym studiowało wielu młodych ludzi pochodzących z ziem polskich, w czasach, gdy państwo polskie podzielone przez zaborców nie istniało.
W grudniu 1930 r. organizacja podzieliła się na dwa stowarzyszenia: górników i hutników. Powstałe Stowarzyszenie Hutników Polskich stanowiące pierwowzór SITPH przyjęło następujące główne cele zawarte w akcie erekcyjnym: integracja inżynierów narodowości polskiej żyjących i pracujących w trzech częściach kraju, rozwój przemysłu na terytorium byłego państwa polskiego, materialne, moralne i duchowe wspieranie członków Stowarzyszenia. Dzisiaj Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Przemysłu Hutniczego w Polsce obejmuje swoim obszarem działania przemysł wytwarzania i przeróbki metali, koksownictwo, materiały ogniotrwałe, jak również nowo powstałe małe i średnie przedsiębiorstwa gospodarcze i handlowe oraz placówki naukowe, badawczo-rozwojowe i projektowe. Stowarzyszenie liczy około 2 tys. członków skupionych w trzech terenowych oddziałach przemysłu żelaza i stali w Częstochowie, Krakowie i Dąbrowie Górniczej, oddziale branżowym Karbochemii oraz w kołach podległych bezpośrednio Zarządowi Głównemu w Katowicach.
Aktualnie celem Stowarzyszenia jest reprezentowanie swoich członków wobec władz administracyjnych przemysłu różnego szczebla, rozwijanie i promowanie branży a także rola opiniotwórcza w jej transformacji. Działające w Stowarzyszeniu komitety naukowo-badawcze organizują samodzielnie lub przy współudziale krajowych czy zagranicznych placówek naukowych specjalistyczne imprezy naukowo-techniczne, jak: konferencje naukowo-techniczne seminaria branżowe dla kadry inżynieryjno-technicznej sympozja z udziałem firm zagranicznych konkursy wszelkiego rodzaju szkolenia. Proponowane imprezy stwarzają członkom możliwość poznania aktualnych zagadnień istotnych dla poszczególnych branż w zakresie wdrażania postępu technicznego i technologicznego, restrukturyzacji, marketingu, jakości wyrobów, zagadnień prawnych oraz ochrony środowiska.
Ważnym fragmentem aktywności jest Zespół Rzeczoznawców przy Zarządzie Głównym w Katowicach oraz Zespół Usług Technicznych w Częstochowie, które, posiadając wielu specjalistów uznawanych przez UNIDO, Bank Światowy i inne międzynarodowe organizacje, mogą rozwiązać każde zadanie z zakresu: - technologii i organizacji produkcji, - nowych uruchomień, - inżynierii materiałowej, - oszczędności energii, - ochrony środowiska, - wdrażania systemów bezpieczeństwa i zapewnienia jakości.
Aktywność wydawnicza Stowarzyszenia przejawia się poprzez wydawanie periodyków i wydawnictw książkowych.
Staszic Stanisław (1755-1826), polski mieszczanin, ksiądz, uczony, filozof, geolog i geograf, działacz polityczny i oświatowy, jeden z najwybitniejszych przedstawicieli polskiego oświecenia, prekursor badań terenowych i turystyki górskiej. Studiował nauki przyrodnicze na uniwersytetach w Lipsku, Getyndze i Paryżu. W okresie Sejmu Czteroletniego zwolennik Stronnictwa Patriotycznego, rzecznik reform.
Domagał się zniesienia liberum veto, wprowadzenia dziedziczności tronu, praw politycznych dla mieszczan i poprawy sytuacji chłopów. W Księstwie Warszawskim (1807-1815) członek Dyrekcji Edukacyjnej, Dyrekcji Skarbowej i od 1810 radca stanu. Od 1800 w Towarzystwie Przyjaciół Nauk, od 1808 prezes tej organizacji.
W Królestwie Polskim, w latach 1815-1824, członek Komisji Rządowej Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego oraz dyrektor generalny Wydziału Przemysłu i Kunsztów. Od 1824 honorowy minister w Radzie Stanu. 1816 przekazał swe dobra (10 wsi) na własność chłopom, zobowiązując ich do wnoszenia opłat na cele gminne oraz do wpłacania czynszu do Kasy Hrubieszowskiego Towarzystwa Rolniczego. 1822 wniósł do Rady Stanu projekt uznania chłopów za wieczystych dzierżawców i wydania zakazu usuwania ich z gospodarstw.
Inicjator badań z zakresu geologii. W studium O ziemiorództwie Karpatów i innych gór i równin Polski (1815) zamieścił mapę geologiczną Polski i krajów sąsiednich, będącą pionierskim opracowaniem w tej dziedzinie wiedzy. Jako dyrektor generalny Wydziału Przemysłu i Kunsztów przygotował plan rozbudowy Staropolskiego Okręgu Przemysłowego. Z jego inicjatywy powstała kopalnia węgla kamiennego w Dąbrowie Górniczej, a w 1816 Szkoła Akademiczno-Górnicza w Kielcach. Autor dzieła Ród ludzki (1819-1820), w którym zawarł rozważania nad prawidłowościami rozwoju społeczeństw.
Stanisław Staszic - ilustracja: WIKIPEDIA
Prof. zw. mgr inż. Jan Anioła (1908 - 1997) - urodził się w miejscowości Lasek k/Poznania, zmarł w Krakowie. Studia ukończył w 1935r. na Wydz. Mechanicznym Politechniki Gdańskiej. Do 1938 r. pracował jako inżynier mechanik przem. maszynowego i hutniczego. Uczestnik kampanii wrześniowej 1939r., żołnierz Polskich Sił Zbrojnych we Francji i W. Brytanii (1940-1945). Po wojnie jego działalność zawodowa i organizacyjna związana była z budową i rozwojem polskiego hutnictwa. Pracował m. in. w biurach projektów "Biprohut", "Biprostal" oraz w Hucie im. Lenina (1946-1960). W AGH pracował od 1952r. na Wydz. Metalurgicznym, od 1957r. aż do emerytury był kierownikiem Katedry Maszyn Hutniczych na Wydziale Maszyn Górniczych. Dziekan Wydziału Maszyn Górniczych i Hutniczych w l. 1960-62, Prorektor ds. nauczania w l. 1963-69. Autor 2 monografii i skryptów, ok. 30 artykułów. W 1979r. Senat AGH przyznał mu wyróżnienie Doctora honoris causa.
Podczas I wojny światowej pracował w kijowskich warsztatach samochodowych, a następnie w Rosyjsko-Amerykańskiej Izbie Handlowej, gdzie płynnie opanował język angielski oraz rosyjski. Pod koniec wojny wyjechał przez Władywostok do Szanghaju, gdzie założył pierwszą w Chinach fabrykę śrub, drutu i gwoździ.
W roku 1929 na krótko wyjechał do USA, gdzie zaprojektował linię galwanizacyjną w Butler w Pensylwanii. Rok później powrócił do Polski. W 1932 w Nowym Bytomiu uruchomiono walcarkę według jego pomysłu, a w 1933 w Kostuchnie (obecnie dzielnica Katowic) zbudował cynkownię stosującą pierwszą w świecie linię technologiczną ciągłego wyżarzania i cynkowania blach stalowych na skalę przemysłową według tzw. procesu Sendzimira, którego był wynalazcą. Zakład ten po raz pierwszy umożliwiał cynkowanie w sposób, który nie generował trujących oparów i wyziewów kwasów. Prezydent Mościcki, który również był wynalazcą i z wykształcenia chemikiem, zwiedzając Kostuchnę stwierdził zdziwiony, że "To nie cynkownia, to sanatorium"[6]. W maju 1934 opracował i uruchomił w Hucie Pokój oryginalną linię produkcyjną do walcowania cienkiej blachy na zimno wedle własnego pomysłu. Cały proces oparty był na walcowaniu blachy z równoczesnym jej rozciąganiem. Linia pracowała przez kilkadziesiąt lat, produkując początkowo 400 ton blachy miesięcznie, by po ulepszeniach tuż przed wybuchem wojny osiągnąć wydajność 1000 ton.
Jego wynalazek spotkał się z olbrzymim zainteresowaniem za granicą. W 1935 roku walcownię i cynkownię pomysłu Sendzimira zakupiła francuska Fabrique de Fer de Maubeuge, instalując ją we francuskim mieście Louvroil. Podobnego zakupu dokonała inna francuska firma Chatillon Commentry oraz angielska firma John Summers. W 1938 roku kolejną licencję zakupiła amerykańska firma Armco Steel, piąta na świecie potęga przemysłu stalowego. Nadzorując instalacje urządzeń wg swoich pomysłów Tadeusz Sendzimir w 1935 roku wyjechał do Paryża, a w 1938 do USA gdzie zastał go wybuch II wojny światowej. Po wojnie pozostał na emigracji, gdzie nadal prowadził swą firmę specjalizującą się w projektowaniu maszyn do obróbki metalu. Był posiadaczem 120 patentów w górnictwie i metalurgii, z czego 73 w USA. Należał do znanych inżynierów polskiej emigracji. We wczesnych latach 80. ponad 90% światowej stali nierdzewnej przechodziło przez proces Sendzimira.
W Stanach Zjednoczonych Sędzimir zrealizował swój trzeci najbardziej znany wynalazek, tzw. walcownię planetarną umożliwiającą walcowanie na gorąco. Urządzenie dzięki układowi małych walców roboczych umieszczonych na obwodzie dużych, wspierających walców umożliwiała w jednym przejściu zmienienie 200 milimetrowego bloku w 2 milimetrową blachę. Uproszczało to znacznie dotychczasową technikę walcowania wymagającą wielokrotnych przejść materiału do uzyskania tego samego stopnia rozwalcowania. Pomysł został uznany za rewolucyjny i doczekał się szeregu wdrożeń w fabrykach amerykańskich, angielskich, szwedzkich, kanadyjskich i japońskich. Walcarki planetarne szczególnie wykorzystywane są w produkcji blachy ze stali szlachetnych.
W początkowych czasach komunizmu jego nazwisko nie było jednak wymieniane w encyklopediach pomimo wielu zasług oraz po międzynarodowych sukcesach wielu jego wynalazków. Zmieniło się to dopiero po dojściu do władzy Edwarda Gierka.
Polecamy również podobne monety:
