*całkowity nakład - 5 000 szt. / wybito: 3 500 szt. - stemplem zwykłym i 1 500 szt. - stemplem odwróconym

Karlino (niem. Körlin) – miasto w północno-zachodniej Polsce, w woj. zachodniopomorskim, w powiecie białogardzkim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Karlino.
Według danych z 30 czerwca 2009 roku, miasto miało 5832 mieszkańców.

Herb Karlina - ilustracja: WIKIPEDIA

Miasto leży ok. 6 km na północny zachód od Białogardu, w widłach dwóch rzek Parsęty i Radwi, na skrzyżowaniu drogi krajowej nr 6 z drogą wojewódzką nr 163, przy linii kolejowej nr 404. Atrakcyjne usytuowanie znalazło swoje źródła w historii, przez miejscowość bowiem w XIII wieku przebiegał jeden z głównych traktów handlowych, tzw. Szlak Solny.
Znajduje się w północno-wschodniej części woj. zachodniopomorskiego, w powiecie białogardzkim.
Według danych z 1 stycznia 2009 powierzchnia miasta wynosi 9,40 km². Miasto stanowi 1,1% powierzchni powiatu.

Pierwsza wzmianka o miejscowości Karlino pochodzi z 1240 roku i głosi, że Karlino należało wtedy do tzw. księstwa kamieńskiego. Pierwsza jednak notka pochodzi z 1299 roku, gdzie istnieje zapis "Civis In Corlin". Biskupi kamieńscy weszli w posiadanie Karlina w 1280 roku, jako spadek po księciu Warcisławie III. W 1308 roku biskup kamieński wspomina o swoim zamku w Karlinie, będącym ongiś niewielkim, drewnianym grodem w widłach dwóch rzek Parsęty i Radwi. W 1372 roku postanowiono przenieść siedzibę biskupstwa z Kamienia do Karlina i w tym celu zaczęto budować zamek obronny. Na ten cel biskup Filip von Rehberg pożyczył od rady miejskiej Słupska kwotę 350 grzywien. Ten sam biskup w 1385 roku nadał osadzie Karlino prawa miejskie na prawie lubeckim oraz ustanowił herb i pieczęć miejską.
Rok 1409 to okres wielkich zniszczeń miasta w efekcie zajęcia Karlina przez wojska pomorskie. Reformacja i przyjęcie luteranizmu w 1534 roku, diametralnie zmieniło sytuację miasta. Biskupi zamienili zamek w renesansową rezydencję a miasto przeżywało rozkwit gospodarczy i kulturalny[potrzebne źródło].
Wojna trzydziestoletnia (1618-1638) przerwała rozwój miasta, powodując stagnację Karlina na prawie 100 lat. Od 1653 r. pod panowaniem brandenbursko - pruskim, dzieliło losy polityczne Pomorza Zachodniego (zgermanizowana nazwa Korlin a Persante). W 1699 r. Fryderyk I Hohenzollern osiedlił w Karlinie emigrantów francuskich, którzy założyli gorzelnie.
Miasta nie ominęły także wielkie pożary: pierwszy w 1685 roku który strawił całe miasto (ocalał jedynie zamek i kościół). Pożar w 1765 roku strawił również przedmieścia Karlina. W międzyczasie wojska gen. Rumiancewa splądrowały i podpaliły zamek, który nigdy nie został już odbudowany. Po tym burzliwym okresie w dziejach miasta, nastąpił rozwój Karlina. Na miejscu wypalonego zamku powstał browar, a na parcelach w centrum miasta zaczęły powstawać pierwsze murowane kamienice. W 1724 roku nastąpiła regulacja Parsęty, a przez rzekę przerzucono pierwszy most betonowy.
Tę dobrą koniunkturę przerwał okres wojen napoleońskich. W lutym 1807 roku Karlino było główną kwaterą wojsk podczas szturmu na Kołobrzeg. Duża liczba francuskich wojsk doprowadziła w mieście do wybuchu epidemii czerwonki, na którą zmarło 1/3 ówczesnego populacji Karlina[potrzebne źródło]. Na przełomie XVIII/XIX w. Karlino było małym ośrodkiem tkactwa.
W latach 1846 - 1849 wybudowano drogę łączącą miasto z Kołobrzegiem i Szczecinkiem, a niespełna dziesięć lat później, w 1859 roku przez stację Karlino przejechał pierwszy pociąg. Największy rozkwit handlu oraz przemysłu przeżyło Karlino w XIX wieku i na początku XX wieku. W 1873 r. zlikwidowano malutki powiat karliński, a miasto przyłączono do ziemskiego powiatu kołobrzesko-karlińskiego (Bezirk Kolberg-Körlin), który istniał do 1946 roku. Koniec XIX wieku to okres uprzemysłowienia – powstała wtedy m.in. Karlińska Fabryka Maszyn (Maschinenfabrik Körlin). Rozwinął się przemysł spożywczy (młyny, olejarnia) i drzewny (tartak, stolarnia).
Na początku XX wieku Karlino dotknięte było w szczególnym stopniu tzw. Ostfluchtem, czyli odpływem ludności z tego regionu do bogatszych rejonów Niemiec, w wyniku tego liczba ludności spadła o ponad 2% - z 3 183 do 3 108 osób[potrzebne źródło]. W 1905 roku wybudowano sąd rejonowy, a w 1907 roku pożar starego ratusza wymusił budowę nowego.
Życie miasta zasadniczo odmieniła II wojna światowa i jej następstwa. W 1940 roku do Karlina przybyła grupa 150 jeńców francuskich. Wobec zbliżających się wojsk radzieckich w styczniu 1945 roku wydano rozkaz o ewakuacji ludności cywilnej, który dotarł do miasta dopiero w nocy 3 marca 1945 roku. Mieszkańcy chcieli się ewakuować przez Dygowo i Kołobrzeg jednak Rosjanie wysadzili most na Parsęcie i wkrótce zajęli miasto. Zabudowa miasta nie ucierpiała zbyt mocno, jednak okupanci dopuścili się tu licznych pobić, gwałtów i kradzieży.
Wkrótce miasto zostało przekazane polskiej administracji i wcielone do państwa polskiego. Dotychczasowych mieszkańców Karlina wysiedlono do Niemiec.
W związku ze znacznym zniszczeniem Kołobrzegu, Karlino pełniło funkcję siedziby władz powiatu do roku 1947. W 1958 roku miasto zostało przyłączone do powiatu białogardzkiego. W latach 1950-1998 miasto administracyjnie należało do wojewóztwa koszalińskiego.
Na przełomie lat 1980 i 1981 podczas prac przy odwiertach poszukiwawczych doszło w podkarlińskich Krzywopłotach do wybuchu i zapłonu ropy naftowej.
Obecnie Karlino kontynuuje tradycje przemysłu przetwórczego drewna. W mieście i najbliższych okolicach istnieje kilka zakładów przemysłowych produkujących płyty pilśniowe, sklejki, forniry itp. produkty; lokalnym wyrobem jest tzw. „płyta karlińska” produkowana z gałęzi, kory i podobnych odpadów. miasto jest również niewielkim ośrodkiem przemysłu mechanicznego (piece) i wydobywczego (ropa, gaz).

Zamek Biskupów Kamieńskich w Karlinie.
Okolice Karlina należały do biskupów kamieńskich od około 1280 roku (spadek po Warcisławie III). W 1308 roku biskup Henryk von Wacholz zaznacza istnienie zamku w określeniu "castrum nostrum Corlin". W 1370 roku przeniesiono siedzibę biskupią z Kamienia do Karlina i podjęto decyzję o budowie obronnego zamku. W 1330 r. biskup Filip von Rehberg zwrócił uwagę, w Statutach Kościelnych, na bardzo korzystne usytuowanie swojego zamku w widłach dwóch rzek: Parsęty i Radwi. Karlino otrzymało prawa miejskie na prawie lubeckim w 1385 r. i zostało wyniesione do rangi rezydencji biskupiej. Od lat 80. XIV wieku większość biskupów kamieńskich mieszkała w Karlinie.
Przyziemia zamku biskupów kamieńskich zbudowano w stylu gotyckim w końcu XII wieku. Zamek wzniesiono na planie czworoboku o wymiarach 11 x 35 metrów. Istniejące fragmenty dawnego zamku składają się z czterech pomieszczeń. Dwa z nich posiadają zachowane sklepienia gwieździsto-żebrowe. Ściany działowe posiadają zachowane otwory drzwiowe. W ścianie między dużymi salami zachowało się przejście z zdobnym obramowaniem i dwustronny kominek gotycki. W elewacji północno-wschodniej znajdują się ślady otworów okiennych i dwóch portali. W czasie wykopalisk stwierdzono istnienie murów okalających zamek.
W 1409 r. Karlino zostaje spalone; od klęski po części uchroniła zamek otaczająca woda i skuteczna obrona. Jednak w 1481 r. całe miasto i zamek zostały spalone przez mieszczan kołobrzeskich i koszalińskich. Po zapłaceniu odszkodowania przystąpiono do odbudowy zamku, jego rozbudowę kontynuowano aż do 1575 r.
Kolejni biskupi stworzyli w zamku piękną renesansową rezydencję. Prawdopodobnie wtedy powstało założenie trójskrzydłowe, na planie regularnym, trójkondygnacyjnego budynku, którego boczne skrzydła zwieńczone zostały szczytami. Przypuszcza się, że zamek zajmował powierzchnię 50 x 50 metrów, a przedzamcze 50 x 100 metrów. Wygląd ówczesnego zamku można zobaczyć na mapie Lubinusa.
W latach 1602–1618 biskup Franciszek I dalej rozbudowuje i uświetnia zamek. W 1761 roku, podczas wojny siedmioletniej, zespół zamkowy popada w ruinę i ulega spaleniu. Ruiny zostały rozebrane do przyziemia, tak że ocalała tylko najniższa kondygnacja skrzydła głównego zamku, z zachowanymi sklepieniami gwiaździstymi. Zasypano fosę oddzielającą zamek od miasta i zniszczono dawne zabudowania.
W późniejszym czasie na piwnicach wzniesiono królewski browar a XIX-wieczna zabudowa zatarła ślady po bogatym dawniej zamku biskupim.