Unikalny srebrny numizmat „ARS REGIA”, który w środowisku polskich wolnomularzy już zyskał biegową nazwę „wdowiego dukata” upamiętnia postać Andrzeja Struga, pisarza, bohatera Legionów Józefa Piłsudskiego i wybitnego wolnomularza.
Łacińskie słowo ARS REGIA (Sztuka Królewska) od średniowiecza jest nazwą własną masonerii czyli wolnomularstwa. Tytuł „ARS REGIA” nosi także polskie czasopismo naukowe poświęcone myśli i historii wolnomularstwa, które patronuje emisji tej masońskiej monety.
Na jej awersie widnieje popularny i czytelny dla ogółu symbol wolnomularstwa: splecione ze sobą węgielnica i cyrkiel. Napis „do wdowiego worka” nawiązuje do tradycji zbierania przez członków lóż środków pieniężnych na cele charytatywne. Fundusz powstały w ten sposób nazywany jest zazwyczaj „workiem wdowy”.
„Wdowi dukat” został wybity w Mennicy Polskiej S.A. w listopadzie 2009 r. w zamkniętym nakładzie 500 numerowanych egzemplarzy przeznaczonych do dystrybucji wewnętrznej. Każdy egzemplarz numizmatu ma numer wybity na rancie, potwierdzony menniczym certyfikatem autentyczności i umieszczony jest w ozdobnym pudełku.

Wolnomularstwo, inaczej masoneria lub sztuka królewska – międzynarodowy ruch mający na celu duchowe doskonalenie jednostki i braterstwo ludzi różnych religii, narodowości i poglądów. Ruch ten charakteryzuje się istnieniem trójkątów masońskich, lóż wolnomularskich, obediencji oraz rozbudowanej symboliki i rytuałów. Masoneria to także zespół bractw o charakterze elitarnym i dyskretnym. Inną cechą wolnomularstwa są legendy i teorie spiskowe na jej temat. Nauka badająca historię wolnomularską i idee wolnomularskie nazywa się masonologią.
Wolnomularstwo nie jest jedną organizacją, lecz swoistym nurtem wyznającym pewne przekonania metafizyczne oraz dążącym do zmiany człowieka oraz społeczeństwa według zasad uznawanych przez masonów za ważne. Wolnomularstwo jest wewnętrznie bardzo zróżnicowane: tworzą je zarówno organizacje umiarkowanie liberalne, mistyczno-ezoteryczne, jak i konserwatywno-tradycjonalistyczne. Nie można wskazać uznawanego przez wszystkich wolnomularzy kierowniczego centrum, choć istnieją wspólne fora, federacje, które jednak na ogół skupiają organizacje najbardziej do siebie zbliżone. Wspólnym ideowym łącznikiem wszystkich organizacji masońskich jest przekonanie o konieczności pracy nad wewnętrznym rozwojem człowieka i społeczeństw – wg zasad bliskich temu ruchowi – oraz imperatyw braterstwa – łączenia ponad podziałami (zwłaszcza religijnymi i politycznymi).

Cyrkiel i Węgielnica – symbole wolnomularstwa - ilustracja: WIKIPEDIA

Współczesna nazwa wolnomularstwa powinna brzmieć „wolne murarstwo” lub „wolnomurarstwo”, analogicznie do form występujących w językach zachodnich, gdzie maçon, mason, maurer znaczą tyle co murarz. Słowo „murarz” i „mularz” były synonimami, to drugie słowo wyszło z użycia. Ponieważ jednak wolnomularstwo w Polsce nie istniało przez wiele lat, to nie zmieniono tej formy na bardziej współczesną. Określenie „Masoneria” wywodzi się z języka angielskiego free masons. Po raz pierwszy termin free masons użyty został w angielskim tekście z 1376 roku i oznaczał murarzy zorganizowanych w Londynie w bractwo. Etymologia słowa jest niejasna i pojawiają się rożne opinie wyjaśniające jego pochodzenie. Według jednej z nich nazwa wywodzi się z francuskiego terminu francs mestiers („wolne zawody”), określenia oznaczało rzemieślników będących ludźmi wolnymi i cieszącymi się specjalnymi względami. Według innej hipotezy, termin pochodzi od angielskich kamieniarzy obrabiających freestone (kamień dający się obrabiać dłutem). Człon „wolny” oznacza osobę niepodległą żadnemu panu, mogącą tym samym odbywać długie podróże, które poszerzają horyzonty. Określenie „sztuka królewska” dotyczy zaś w równym stopniu architektury i alchemii.

Andrzej Strug (właściwie Tadeusz Gałecki, ur. 28 listopada 1871 w Lublinie, zm. 9 grudnia 1937 w Warszawie) – pisarz i publicysta, wolnomularz, działacz ruchu socjalistycznego i niepodległościowego.

Andrzej Strug - fotografia: WIKIPEDIA

Studiował w Instytucie Rolnictwa i Leśnictwa w Puławach. Działał w Kole Oświaty Ludowej i Polskiej Partii Socjalistycznej. W roku 1895 został uwięziony w X Pawilonie Cytadeli Warszawskiej, a w 1897 skazany na zesłanie do guberni archangielskiej. Angażował się w polski ruch rewolucyjny w roku 1905. Ponownie aresztowany w 1907 musiał opuścić granice państwa rosyjskiego i wyjechał do Paryża. W okresie I wojny światowej walczył w szeregach Legionów Józefa Piłsudskiego. W Polsce niepodległej reprezentował PPS-Lewicę. W 1918 roku wziął udział w tworzeniu Rządu Ludowego i został wiceministrem propagandy. Do końca życia był aktywnym działaczem społecznym i politycznym.
W swojej twórczości pisarskiej podejmował tematy wojenne i walki o idee sprawiedliwości społecznej, np. "Ludzie podziemni", "Dzieje jednego pocisku", "Mogiła nieznanego żołnierza". Krytykował też współczesny kapitalizm w powieściach: "Pieniądz", "Żółty krzyż". Poznawszy Tatry w latach krakowskich studiów powracał do nich i Zakopanego dość często. Ta jego znajomość z problemami modnego podówczas uzdrowiska zaowocowała dość nietypową jak dla autora "Ludzi podziemnych" pozycją groteskowo-satyryczną pt. "Zakopanoptikon".
W 1925 roku został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, a w 1935 roku – Złotym Wawrzynem Akademickim Polskiej Akademii Literatury.