Moneta ze szkła
Czy wyobrażacie sobie monety wykonane z innych tworzyw a nie metalu? Brzmi abstrakcyjnie, a jednak podejmowano takie próby. W trakcie II wojny światowej z powodu braku miedzi potrzebnej armii, mennica USA zaczęła rozglądać za zamiennikami tego metalu do produkcji jednocentówek, popularnych pennies. Tak powstał eksperyment - moneta ze szkła.
Monety były „wybijane” przez Blue Ridge Glass Corporation of Kingsport. Użyto krążków wytopionych przez Corning Glass Works i matryc przygotowanych przez grawera John’a Sinnock. Awers monety - portret Liberty - był wzorowany na będących wówczas w obiegu kolumbijskich 2 Centavos. Natomiast rewers zawierał prosty wieniec i napis - United States Mint - wzór zaproponowany przez Anthony Paquet w XIX w. Moneta wykonana z hartowanego, żółto-bursztynowego, przezroczystego szkła była wyjątkowo trudna w wykonaniu. W celu odciśnięcia wzoru, zarówno szkło jak i matryca musiały być gorące, tuż poniżej temperatury topnienia szkła, następnie trzeba było szybko schłodzić monetę by zachować detale wzoru. Trudność ta powodowała, że monety eksperymentalne nie były dobrze wykonane, wzór był miękki, ledwie widoczny, a powierzchnia miała wiele niedoskonałości. Blue Ridge opisała proces i rezultaty w raporcie, który zachował się w państwowych archiwach mennicy USA. Roger W. Burdette, badacz, numizmatyk i pasjonat monet, autor książki United States Pattern and Experimental Pieces of World War II opisuje, że w ramach testu, szklane krążki były rozdawane pracownikom, którzy mieli nosić je w kieszeniach przez kilka dni. Próba wykazała, że na szkle tworzyły się odpryski, rysy i ostre krawędzie. Pomimo innych pomysłów wprowadzenia alternatywnych materiałów (plastik, szkło, guma), większość z tych eksperymentów nie była praktyczna z punktu widzenia trwałości czy wytrzymałości w codziennym użytkowaniu. Ostatecznie projekt zarzucono. Sam Roger W. Burdette stał się posiadaczem takiej monety podczas niewielkiej licytacji. Professional Coin Grading Service ocenił ją na PR-64. Posiadała wagę około 1,52 grama, średnicę - 19,85 mm oraz grubość 2.36 mm. W 2017 r. moneta ta, uważana za jedyną kompletną i nieuszkodzoną wersję, została sprzedana na aukcji w Fort Lauderdale (Floryda), anonimowemu kupcowi, a jej cena osiągnęła 70 500 dolarów. Oprócz niej 17 eksperymentalnych centów i żetonów zostało sklasyfikowanych i ocenionych przez Numismatic Guaranty Corporation® (NGC®). Można je obejrzeć na stronie www.NGCcoin.com/GlassCents.
Autor: Karolina Jarząbek
Źródła:
- https://onrcoins.com/blogs/news/17-glass-experimental-cents-and-tokens-certified-by-ngc
- https://www.numismaticnews.net/archive/glass-cent-discovered
- https://www.numismaticnews.net/archive/glass-trumps-gold-attention
- https://www.pcgs.com/news/glass-coin-shatters https://news.justcollecting.com/unique-wwii-glass-coin-to-sell-at-heritage-auctions