NBP: 10 złotych - Wielcy polscy ekonomiści – prezentacja monet dwóch kolejnych emisji

Narodowy Bank Polski zaprezentował dwie kolejne emisje monet z serii pt. „Wielcy polscy ekonomiści”. Numizmaty prezentować będą: Władysława Zawadzkiego i Michała Kaleckiego. Monety o nominale 10 złotych zostaną wybite w srebrze (Ag.925). Wejdą do obiegu 26 października 2022 roku. Nie ustalono jeszcze ceny emisyjnej monet.

                                                                     

10 ZŁOTYCH - Wielcy polscy ekonomiści – Władysław Zawadzki

Specyfikacja monety:

Emitent: Narodowy Bank Polski
Producent: Mennica Polska S.A.
Materiał: srebro (Ag.925)
Stempel: lustrzany
Średnica: 32 mm
Masa: 14,14 g
Nakład: do 10 000 szt.
Projekt: Dominika Karpińska-Kopiec
Data emisji: 26-10-2022

Na rewersie monety, na tle stylizowanych kwadratów, znajdują się wizerunek Władysława Zawadzkiego, daty jego urodzin i śmierci oraz cytat pochodzący z dzieła Teoria produkcji.
Na awersie monety, poza stałymi elementami, takimi jak wizerunek orła ustalony dla godła Rzeczypospolitej Polskiej, nominał oraz oznaczenie roku emisji, w tle widać stylizowane kwadraty i wykresy.

                     

Władysław Marian Zawadzki (1885–1939) był ekonomistą i politykiem. Pobierał nauki na kilku uczelniach – zarówno polskich, jak i zagranicznych. W młodości sympatyzował z ruchem socjalistycznym, by później związać się ze środowiskiem wileńskich konserwatystów. Od 1917 r. wykładał ekonomię na warszawskich uczelniach i na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie. W 1931 r. objął stanowisko wiceministra skarbu, zaś rok później przyjął tekę ministra tego resortu. Funkcję tę piastował do 1935 r. Okres jego urzędowania przypadł na czas wielkiego kryzysu. Zawadzki prowadził politykę równowagi budżetowej oraz stabilnej waluty, przeciwstawiając się koncepcjom dewaluacji złotego. Minister sądził, że w państwie, które kilka lat wcześniej doświadczyło niszczących skutków hiperinflacji, takie działania – głównie ze względów psychologicznych – są niedopuszczalne. Jego polityka nie przyniosła jednak oczekiwanych rezultatów. Od 1936 r. wykładał w Szkole Głównej Handlowej.
Zawadzki był jednym z prekursorów wśród polskich uczonych zastosowania narzędzi matematycznych w ekonomii. Opowiadał się za teorią równowagi ogólnej. Miał poglądy liberalne, odrzucał koncepcje etatystyczne. Był przeciwny rozbudowanym wydatkom państwa i aktywnej polityce społecznej. Obawiał się, że nadmierne wydatki socjalne zatrzymają szybki rozwój gospodarczy Polski, a także negatywnie wpłyną na postawy społeczne, tworząc podglebie sprzyjające aktywizacji postaw roszczeniowych i osłabiając ducha przedsiębiorczości oraz wolę pracy.
Wśród najważniejszych dzieł Zawadzkiego warto wymienić następujące pozycje: Zastosowanie matematyki do ekonomii politycznej, Teoria produkcji. Próba zbadania społecznych warunków produkcji oraz Manipulowanie pieniądzem jako narzędzie polityki gospodarczej. Pozostawił także Dziennik, interesujące świadectwo codziennej pracy działacza państwowego.

Grzegorz Jeż

                      

10 ZŁOTYCH - Wielcy polscy ekonomiści – Michał Kalecki

Specyfikacja monety:

Emitent: Narodowy Bank Polski
Producent: Mennica Polska S.A.
Materiał: srebro (Ag.925)
Stempel: lustrzany
Średnica: 32 mm
Masa: 14,14 g
Nakład: do 10 000 szt.
Projekt: Robert Kotowicz
Data emisji: 26-10-2022

      

Michał Kalecki (ur. 22 czerwca 1899 w Łodzi, zm. 17 kwietnia 1970 w Warszawie) – polski ekonomista, profesor Zakładu Nauk Ekonomicznych Polskiej Akademii Nauk i Szkoły Głównej Planowania i Statystyki, członek rzeczywisty PAN. Szwagrem Michała Kaleckiego był Ary Sternfeld, jeden z pionierów kosmonautyki, astronautyki.
„Michał Kalecki był najbardziej oryginalnym polskim ekonomistą rangi światowej. Gdyby nie jego przedwczesna śmierć w 1970 r., byłby bardzo poważnym kandydatem do Nagrody Nobla w dziedzinie ekonomii.” – prof. Jerzy Osiatyński
Michał Kalecki uznawany jest dziś za jednego z najbardziej twórczych ekonomistów XX wieku. Jego teorie ekonomiczne, w szczególności teorie efektywnego popytu i cyklu koniunkturalnego, weszły do kanonu myśli ekonomicznej. Międzynarodową renomę zyskał w latach 30. i 40., gdy światowej doktrynie ekonomicznej dominował keynesizm. Rozwijając swoje koncepcje niezależnie od Keynesa i opierając je na modelu bardziej radykalnym, Kalecki stał jednak w cieniu „ojca współczesnej ekonomii”. Przez lata pozostawał ekonomistą „interesującym” lecz zapomnianym. Aż do kryzysu finansowego w 2008 r., kiedy jego teorie przywoływało wiele ekonomistów z całego świata, łącznie z Paulem Krugmanem, laureatem Nagrody Nobla z ekonomii.
Idee Kaleckiego wciąż są kluczowym narzędziem do rozumienia tego, jak działa system kapitalistyczny i jak można go przekroczyć. Niniejsza biografia pióra Jana Toporowskiego prezentuje portret środowiska intelektualnego i instytucjonalnego, z którego wyrosły idee Kaleckiego i przybliża je polskim czytelnikom.

Autor: Józef Smurawa
Źródło: Narodowy Bank Polski