NBP: 10 złotych – 90. rocznica urodzin Anny Walentynowicz - prezentacja monety
Narodowy Bank Polski zaprezentował nową monetę kolekcjonerską, poświęconą 90. rocznicy urodzin Anny Walentynowicz. Moneta upamiętnia Annę Walentynowicz, która była bardzo ważną postacią w polskich dążeniach do niepodległości lat 80. Umieszczony na monecie napis „Anna Solidarność” jest najbardziej rozpowszechnionym przydomkiem bohaterki, podkreślającym jej wkład w powstanie ruchu „Solidarności”. Brała ona także udział w budowie Pomnika Poległych Stoczniowców 1970 w Gdańsku. Srebrny (Ag.925) numizmat o nominale 10 złotych wyemitowany zostanie w dniu 20 września 2019 roku. Numizmat został zaprojektowany przez Annę Wątróbską-Wdowiarską. Autorem wizerunku Pomnika Poległych Stoczniowców 1970 r., którego fragment umieszczono na monecie jest Bogdan Pietruszka.
10 ZŁOTYCH - 90. rocznica urodzin Anny Walentynowicz
Specyfikacja monety:
Emitent: Narodowy Bank Polski
Producent: Mennica Polska S.A.
Materiał: srebro (Ag.925)
Stempel: lustrzany
Średnica: 32 mm
Masa: 14,14 g
Nakład: do 12 000 szt.
Projekt: Anna Wątróbska-Wdowiarska
Cena emisyjna: 130,00 zł
Data emisji: 20-09-2019
Anna Walentynowicz (1929−2010) to jedna z najważniejszych postaci w polskich dążeniach do niepodległości lat 80. Pochodziła z polskich kresów, z Równego na Wołyniu, gdzie przyszła na świat jako Anna Lubczyk. Bez domu rodzinnego, pracowała jako pomoc domowa, później trafiła w okolice Warszawy, a stamtąd do Gdańska. W Gdańsku znalazła zatrudnienie w fabryce margaryny „Amada”, a następnie w Stoczni Gdańskiej. Brała udział w strajku i demonstracjach Grudnia ’70. Po grudniowej pacyfikacji znalazła się na celowniku SB.
W 1978 r. przystąpiła do Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża. Była kolporterką prasy niezależnej, pisywała do „Robotnika Wybrzeża”, brała udział w spotkaniach i naradach, a przede wszystkim udostępniała swoje mieszkanie na działalność antykomunistyczną.
W ramach represji została 7 sierpnia 1980 r. zwolniona ze Stoczni Gdańskiej. 14 sierpnia 1980 r. w Stoczni Gdańskiej proklamowano w jej obronie strajk. Była jedną z inicjatorek przekształcenia protestu w strajk solidarnościowy. Stała się symbolem rodzącej się „Solidarności”.
Mimo jej wielkich zasług i powszechnego szacunku na przełomie 1980 i 1981 r. próbowano zmarginalizować Annę Walentynowicz w NSZZ „Solidarność”. W 1981 r. powstał w SB plan „kombinacji operacyjnej”, polegający na jej podtruciu, co miało wyłączyć Walentynowicz z działalności. Po 13 grudnia 1981 r. została zatrzymana i osadzona w obozie internowanych kobiet w Gołdapi. Zwolniono ją w lipcu 1982 r., by miesiąc później ponownie aresztować. Wyszła z więzienia w marcu 1983 r., ale w grudniu tego roku aresztowano ją po raz trzeci. Opuściła więzienie dopiero w kwietniu 1984 r. Później podróżowała po kraju, brała udział w licznych uroczystościach, manifestacjach i protestach. Zaprzyjaźniła się z ks. Jerzym Popiełuszką, którego męczeńska śmierć była dla niej prawdziwym wstrząsem.
Należała do przeciwników rozmów Okrągłego Stołu. W 2006 r. prezydent Lech Kaczyński odznaczył Annę Walentynowicz Orderem Orła Białego.
10 kwietnia 2010 r. zginęła w katastrofie smoleńskiej.
Na awersie monety został przedstawiony fragment Pomnika Poległych Stoczniowców 1970 w Gdańsku. Anna Walentynowicz brała udział w budowie Pomnika. Umieszczony poniżej napis „Anna Solidarność” jest najbardziej rozpowszechnionym przydomkiem bohaterki, podkreślającym jej wkład w powstanie ruchu „Solidarności”.
Rewers monety przedstawia wizerunek Anny Walentynowicz, a trzy hasła: Odwaga, Skromność, Konsekwencja, podkreślają zasady, którymi kierowała się w życiu i działalności.
Sławomir Cenckiewicz
Autor: Józef Smurawa
Źródło: Narodowy Bank Polski
