NBP: 20 zł - Polskie Termopile – Głogów - prezentacja monety
Narodowy Bank Polski zaprezentował nową monetę kolekcjonerską, poświęconą obronie Głogowa. Obrona Głogowa – walki obronne wokół piastowskiego grodu Głogowa, wywołane nieudanym oblężeniem, które zostało rozpoczęte 24 sierpnia 1109 roku przez wojska cesarstwa rzymskiego pod dowództwem króla niemieckiego Henryka V. Oprócz sił niemieckich i obrońców grodu w walkach brały udział siły czeskiego księcia Świętopełka, które dotarły tu jako niemiecki sojusznik, a także wojska polskie Bolesława III Krzywoustego nadciągające z rejonu Pomorza. Obrona grodu głogowskiego w 1109 roku zakończyła się odstąpieniem od oblężenia sił niemiecko-czeskich, co wpłynęło na przebieg całej wojny polsko-niemieckiej. Srebrny (Ag.925) numizmat o nominale 20 złotych wyemitowany zostanie w dniu 17 października 2024 roku. Moneta jest siódmą w tej serii.
20 ZŁOTYCH - Polskie Termopile – Głogów
Specyfikacja monety:
Seria: Polskie Termopile
Emitent: Narodowy Bank Polski
Producent: Mennica Polska S.A.
Materiał: srebro (Ag.925)
Stempel: lustrzany
Średnica: 38,61 mm
Masa: 28,28 g
Nakład: do 10 000 szt.
Projekt: Urszula Walerzak (awers), Kajetan Karkuciński (rewers)
Data emisji: 17-10-2024
Awers: wizerunek Ateny, bogini sprawiedliwej wojny i mądrości.
Rewers: przedstawiono symbolicznie oblężenie Głogowa przez wojska Henryka V: na pierwszym planie średniowieczny rycerz z łukiem, stojący na fortyfikacji obronnej miasta, w tle – wieża oblężnicza.
Pod koniec pierwszej dekady XII wieku Polska była sprzymierzona z Węgrami, natomiast króla niemieckiego Henryka V wspierał czeski władca Świętopełk. Książę Czech był skonfliktowany z Bolesławem III Krzywoustym, a w 1107 r. przyjął też u siebie na dworze Zbigniewa, wygnanego z Polski brata Bolesława Krzywoustego. Gdy w 1108 r. Henryk V zaatakował Węgry i spodziewał się pomocy wojsk czeskich, Bolesław uderzył na Czechy, uniemożliwiając Świętopełkowi wsparcie Niemców. Król Henryk V musiał się wycofać z Węgier bez sukcesu.
W 1109 r. władca Niemiec postanowił podporządkować sobie Bolesława Krzywoustego i wypowiedział mu wojnę. Zażądał, aby książę Polski podporządkował się Cesarstwu, płacił coroczny czynsz w wysokości 300 grzywien i oddawał pod jego rozkazy 300 rycerzy, a ponadto zwrócił połowę ziem wypędzonemu z kraju Zbigniewowi. Gdy Bolesław odrzucił te żądania, Henryk V na czele zebranych wojsk wyruszył przeciw Polsce. Wspierał go książę Czech Świętopełk.
Bolesław obawiał się ataku Pomorza w czasie, gdy będą się toczyć walki z Niemcami, dlatego wyruszył z wojskiem na te tereny. Pokonał Pomorzan, ale nie zdążył powrócić przed wkroczeniem wojsk niemieckich w granice Polski. Niemcy dotarli do Głogowa i przystąpili do oblężenia grodu.
Dowódca załogi grodowej wysłał do Bolesława posłów z zapytaniem, czy powinien się bronić na czele niewielkiej załogi. Na czas oczekiwania na odpowiedź oddał Henrykowi zakładników. Wśród nich był jego syn. Zakładnicy mieli wrócić do Głogowa bez względu na to, jaka będzie decyzja Bolesława. Książę polecił bronić grodu i czekać na odsiecz. Krótki rozejm został zerwany i rozpoczęły się walki. Król Henryk V nie oddał zakładników. Kazał ich przywiązać do machin oblężniczych, licząc, że obrońcy nie będą strzelać do swoich dzieci. Stało się inaczej. Głogowianie zobowiązani do bezwzględnej obrony grodu odparli szturm i doczekali się odsieczy.
Bolesław nie zaatakował potężnej armii niemieckiej, rozbijał tylko oddziały, które oddaliły się od głównych sił w poszukiwaniu żywności. Taktyka ta spowodowała, że w końcu Niemcy musieli się wycofać bez sukcesu. W następstwie tej wojny ucierpiał autorytet Henryka V, a Polska umocniła swoją pozycję w ówczesnej Europie.
prof. Marek Barański
Autor: Józef Smurawa / Źródło: Narodowy Bank Polski
