NBP: 20 złotych – grosz z miedzi krajowej Stanisława Augusta - prezentacja monety
Narodowy Bank Polski zaprezentował nową monetę kolekcjonerską, szesnastą z serii pt. „Historia Monety Polskiej”, prezentującą grosz z miedzi krajowej Stanisława Augusta. Monetę o nominale 20 złotych wybito w srebrze (Ag.925). Numizmat zaprojektowała Dominika Karpińska-Kopiec. Trafi do kolekcjonerów 7 sierpnia 2024 roku.
Grosz z miedzi krajowej Stanisława Augusta to jedna z pierwszych monet wybitych w 1766 roku w nowo otwartej Mennicy Warszawskiej. Bito ją również w mennicy krakowskiej.
20 ZŁOTYCH – grosz z miedzi krajowej Stanisława Augusta
Specyfikacja monety:
Emitent: Narodowy Bank Polski
Producent: Mennica Polska S.A.
Seria: Historia Monety Polskiej
Materiał: srebro (Ag.925)
Techniki dodatkowe: selektywne platerowanie
Stempel: lustrzany
Średnica: 38,61 mm
Masa: 28,28 g
Nakład: do 10 000 szt.
Projekt: Dominika Karpińska-Kopiec
Data emisji: 07-08-2024
Chaos monetarny, jaki pozostał po czasach saskich, Stanisław August opanował już na początku swojego panowania (1764–1795). Król nie tylko prowadził skuteczną politykę pieniężną, lecz także osobiście dbał o jakość i wygląd monet. Co więcej, kiedy na początku mennica przynosiła straty, pokrywał deficyt z własnej szkatuły. Nowy system monetarny został wprowadzony w 1766 r. na mocy uniwersału Komisji Skarbowej. Bito dukaty, talary i ich frakcje oraz najpowszechniejsze monety miedziane: trojaki, grosze, półgrosze i szelągi. Niektóre z nich nosiły napis również w języku polskim, który informował o nazwie monety i pochodzeniu krajowego kruszcu wydobywanego wówczas w podkieleckich kopalniach.
Monety bito najpierw w Krakowie, a potem już tylko w nowo otwartej mennicy warszawskiej. Z niej pochodzi moneta miedziana o nominale 1 grosz. Na stronie głównej, czyli na awersie, pod koroną został umieszczony monogram królewski złożony z liter SAR (Stanislaus Augustus Rex). Rozdziela on datę wybicia: 17 – 86. Na stronie odwrotnej, czyli na rewersie, pod koroną przedstawiono pięciopolową tarczę z herbami Polski i Litwy oraz herbem Ciołek Poniatowskich w środku. U dołu widać litery E.B. oznaczające warszawskiego mincerza Efraima Brenna, a w otoku napis: GROSZ Z MIEDZI KRAIOWEY.
Na awersie nowej monety kolekcjonerskiej umieszczono obok siebie dwa okręgi: z lewej strony z wizerunkiem orła ustalonym dla godła Rzeczypospolitej Polskiej, napisem RZECZPOSPOLITA POLSKA, rokiem emisji: 2024 oraz nominałem 20 ZŁ.
W okręgu z prawej strony natomiast został odwzorowany rewers opisanej wyżej monety Stanisława Augusta z tarczą pięciopolową. Jako tło wykorzystano piękny medal Jana Filipa Holzhäussera z przedstawieniem Junony Monety, wybity w 1766/1767 r. dla upamiętnienia reformy monetarnej i otwarcia nowej mennicy w Warszawie.
Na rewersie nowej monety głównym elementem jest awers monety Stanisława Augusta z jego monogramem i datą 1786. Tłem, usytuowanym z lewej strony, jest superekslibris króla z pięciopolową tarczą herbową. Stanowi ona pełną analogię do tarczy z monety o nominale 1 grosz. Całość dopełnia napis w otoku: GROSZ Z MIEDZI KRAJOWEJ STANISŁAWA AUGUSTA.
Stanisław Suchodolski
Autor: Józef Smurawa
Źródło: Narodowy Bank Polski
