NBP: Skarby Stanisława Augusta - August III Sas – prezentacja monet
Narodowy Bank Polski zaprezentował wizerunki nowych monet kolekcjonerskich z serii: „Skarby Stanisława Augusta”. W najnowszej emisji na monety o nominałach 500 złotych w złocie i 50 złotych w srebrze trafił król August III Sas. Emisja ta jest ostatnią odsłoną monet kolekcjonerskich w tym roku i równocześnie ostatnią monetą serii medalierskiej „Skarby Stanisława Augusta”. Królewskie medale powstawały w mennicy warszawskiej w latach 1791–1797/1798. Ich twórcami byli dwaj wybitni medalierzy Jan Filip Holzhaeusser i Jan Jakub Reichel. Obecnie zaś ich odwzorowanie trafiło na monety kolekcjonerskie NBP. Na rewersie monety widnieje przeniesione z medalu popiersie króla (według obrazu Marcella Bacciarellego) w prawym profilu, w małej peruce z harcapem, w halsbandzie z żabotem spiętym agrafą, we fraku z bogatym haftem i z ozdobnymi guzikami, z szamerowanymi wyłogami oraz ze wstęgą Orderu Złotego Runa na szyi. Monety trafią do kolekcjonerów 5 grudnia 2023 roku.
Specyfikacja monety:
Emitent: Narodowy Bank Polski
Producent: Mennica Polska S.A.
Seria: Skarby Stanisława Augusta
Materiał: złoto (Au.999,9)
Stempel: zwykły
Średnica: 45 mm
Masa: 62,2 g
Nakład: do 600 szt.
Projekt: Robert Kotowicz
Data emisji: 05-12-2023
Specyfikacja monety:
Emitent: Narodowy Bank Polski
Producent: Mennica Polska S.A.
Seria: Skarby Stanisława Augusta
Materiał: srebro (Ag.999)
Stempel: zwykły
Średnica: 45 mm
Masa: 62,2 g
Nakład: do 6000 szt.
Projekt: Robert Kotowicz
Data emisji: 05-12-2023
August III Sas (1733–1763)
Dwudziesta trzecia, ostatnia moneta serii medalierskiej przedstawia Augusta III, z dynastii Wettinów, od 1733 r. elektora saskiego (jako Fryderyk August II), w Polsce obranego na króla 5 października 1733 r. pod osłoną wojsk saskich i rosyjskich, koronowanego 17 stycznia 1734 r. w Krakowie. Równocześnie część szlachty wybrała na króla Stanisława Leszczyńskiego, skutkiem czego wybuchła wojna sukcesyjna zakończona kapitulacją zwolenników Stanisława. W 1736 r. odbył się sejm pacyfikacyjny, jedyny sejm niezerwany podczas panowania Augusta III. Polska, nie będąc stroną w wojnie siedmioletniej i wojennych konfliktach Saksonii z Prusami, cierpiała jako teatrum przemarszów obcych wojsk i traciła pozycję silnego państwa. Mimo to kraj przeżywał okres prosperity gospodarczej i rozwoju kultury.
Na rewersie monety widnieje przeniesione z medalu popiersie króla (według obrazu Marcella Bacciarellego) w prawym profilu, w małej peruce z harcapem, w halsbandzie z żabotem spiętym agrafą, we fraku z bogatym haftem i z ozdobnymi guzikami, z szamerowanymi wyłogami oraz ze wstęgą Orderu Złotego Runa na szyi.
Na awersie monety czytamy tekst z rewersu medalu (w tłumaczeniu): Syn Augusta II, wybrany Roku Pańskiego 1733, koronowany Roku Pańskiego 1734. Pobożny, łaskawy, Polski nie zdołał obdarzyć dobrami, których jej życzył, gdyż 12 sejmów zerwano pod rząd. Umarł w Dreźnie Roku Pańskiego 1763, mając lat 67, w 30 roku panowania, dnia 5 października.
Fryderyk August II, syn elektora saskiego i króla polskiego Augusta II oraz Krystyny Eberhardyny, urodził się w Dreźnie w 1696 r. jako kolejny elektor saski. Wychowywany w wierze luterańskiej przez babkę Annę Zofię, zdobył wykształcenie dworskie i odbył długą, ośmioletnią Grand Tour. By objąć tron polski, dokonał w 1712 r. konwersji na katolicyzm. Jego żona, arcyksiężniczka Maria Józefa Habsburg, zagorzała katoliczka, wspierała króla w jego polityce zagranicznej i działalności na polu kultury. Mieli 14 dzieci, które poprzez ożenki skoligowały się z wieloma dworami Europy. W polityce wewnętrznej August III lawirował między koteriami magnackimi, zdając się na decyzje ministra Henryka Brühla. Promował muzykę i operę, lubował się w wystawnych uroczystościach głównie w Dreźnie. Wzbogacił drezdeńskie zbiory sztuki. Rozbudował Zamek Królewski w Warszawie.
Zmarł w Dreźnie w 1763 r. i tam został pochowany w katolickiej Katedrze Świętej Trójcy (Hofkirche).
Marta Męclewska
Autor: Józef Smurawa
Źródło: Narodowy Bank Polski
