PTN O/Warszawa: „Szwedzi w Elblągu, zarys mennictwa Gustawa II Adolfa 1626-1635”
W poniedziałek 5 czerwca 2023 roku w siedzibie warszawskiego oddziału PTN (Warszawa, ul. Jezuicka 6/8) o godz. 17:00, pan mgr Norbert Grendel wygłosi wykład pt. „Szwedzi w Elblągu, zarys mennictwa Gustawa II Adolfa 1626-1635”. Wykład organizuje Polskie Towarzystwo Numizmatyczne Oddział im. Karola Beyera w Warszawie, które serdecznie zaprasza wszystkich zainteresowanych. Wstęp wolny.
Streszczenie referatu:
W końcu 1625 roku upłynął kolejny rozejm polsko-szwedzki, a już na początku lipca 1626 wojska szwedzkie rozpoczęły desant obok Piławy. Następnie w szybkim tempie skierowały się w głąb Prus Królewskich zajmując między innymi Braniewo, Frombork, Malbork oraz Elbląg (15.07.1626). Po dalszych walkach trwających w następnych latach został między obiema stronami w dniu 26.09.1629 roku zawarty 5-letni rozejm, podpisany w Starym Targu. Na jego mocy Szwedzi w dalszym ciągu zajmowali Elbląg. W samym mieście już w początkowej fazie okupacji Rada Miasta zabiegała u szwedzkiego monarchy o wydanie przywileju menniczego dla Elbląga. W lipcu 1627 roku miasto otrzymało specjalny przywilej menniczy „jako szczególny dowód pięknej łaski i przychylności dał miastu – JUS CUDENDAE MONETAE”. Władze miejskie podeszły do tego z pełnym entuzjazmem i jeszcze w tym samym roku rozpoczęto budowę nowego budynku mennicy, który został ukończony w kwietniu 1628 roku. Najprawdopodobniej gmach znajdował się przy Wasserstrasse 74, ale nie był jedynym miejscem gdzie odbywała się produkcja monet.
Podstawowym celem wykładu jest przypomnienie i pokrótce omówienie tego jakże interesującego okresu numizmatyki. Dowiedzą się Państwo ile było mennic w Elblągu, kto był z nimi związany i jakie były ich dalsze losy. Na prezentacji zostaną poruszone pewne ciekawostki związane z mennictwem okupacyjnym w Elblągu. Które do tej pory nie były znane szerszemu gremium. Pierwsza z nich dotyczy prawdopodobnego przypisania znaku menniczego serce z hakiem do konkretnej osoby. Druga pokaże celowe uszkadzanie monet mające w zamyśle ukrycie przynależności do obcego państwa. Trzecia ciekawostka to informacja jakie monety i gdzie wybijali zarządcy po opuszczeniu miasta z końcem okupacji. Również będzie omówiona kwestia stopnia rzadkości paru monet. Na przykładzie groszy elbląskich z 1628 i z 1632 roku. Kolejnym przyczynkiem do lepszego poznania historii mennictwa Gustawa Adolfa w Elblągu będzie zastanowienie się nad sprawą ortów tego władcy. Często można spotkać tezę, że bicie tego nominału to była jedynie próbna emisja. Czy tak było? Tego Państwo dowiecie się na wykładzie, gdzie autor w kilku słowach przedstawi swój punkt widzenia.
Autor: Józef Smurawa / Źródło: PTN O/Warszawa
