Tenis ziemny i stołowy – przegląd wybranych monet
Wśród ogromnej liczby monet o tematyce sportowej znajdziemy również sporo poświęconych tenisowi ziemnemu i stołowemu. Można zbudować z nich fascynującą kolekcję. Monety prezentujące te dyscypliny sportu lub honorujące ich wybitnych przedstawicieli wyemitowało szereg państw. Polscy tenisiści znajdują się w czołówce światowych rankingów tej dyscypliny. Choć nasi młodzi, wielce utalentowani przedstawiciele tenisa ziemnego, to nieco kapryśni i ekscentryczni ludzie, choć ich karierze towarzyszą różne pozasportowe zachowania celebryckie, myślę, że ich sukcesy cieszą nas wszystkich. Cała zaś otoczka wokół nich panująca to tylko barwny dodatek do ich sportowego oblicza i oby w ich dalszych karierach mówiło się o nich dużo w aspekcie dalszych sukcesów, które odniosą.
Agnieszka Radwańska & Jerzy Janowicz
Przegląd monet związanych z tenisem podzielę na dwie grupy, a mianowicie: prezentujące tenis ziemny i tenis stołowy.
TENIS ZIEMNY
Tenis, tenis ziemny – dyscyplina sportowa rozgrywana na korcie tenisowym, polegająca na przebijaniu rakietą tenisową piłki ponad lub obok siatki na pole przeciwnika, w sposób utrudniający jej odbiór. Może być rozgrywana pojedynczo (tzw. singel) lub w dwuosobowych zespołach zawodników jednej płci (debel) lub obu (mikst). Tenis należał do grona letnich dyscyplin olimpijskich w latach 1896-1924. Do ich programu powrócił w 1988 roku i jest w nim do dziś.
Wśród polskich tenisistów największe sukcesy odnosili:
- Jadwiga Jędrzejowska (1912–1980) – finalistka Wimbledonu 1937, U.S. National Championships 1937 oraz French Championships 1939, mistrzyni deblowego French Championships 1939; dwukrotnie wygrywała plebiscyt Przeglądu Sportowego na najlepszego polskiego sportowca roku (1936–1937).
- Wojciech Fibak (ur. 1952) – finalista Masters 1976 i zwycięzca deblowego Australian Open 1978, czterokrotny ćwierćfinalista turniejów wielkoszlemowych w grze pojedynczej; w całej karierze wygrał 15 turniejów singlowych i 52 deblowe.
- Agnieszka Radwańska (ur. 1989) – finalistka Wimbledonu 2012 i półfinalistka z 2013, najwyżej sklasyfikowana Polka w historii rankingu WTA (2. miejsce w 2012).
- Jerzy Janowicz (ur. 1990) – pierwszy polski półfinalista turnieju wielkoszlemowego w grze pojedynczej (Wimbledon 2013).
Jadwiga Jędrzejowska, Wojciech Fibak, Agnieszka Radwańska i Jerzy Janowicz
Monety świata – tenis ziemny:
1. AUSTRALIA – 5 DOLLARS (2000) / Igrzyska Olimpijskie – Sydney 2000
5 DOLLARS / emisja: 2000 r.; producent: Mennica w Perth, Perth, Australia; nakład: 100 000 szt.;
materiał: brąz aluminiowy; średnica: 38,74 mm; waga: 20 g
2. AUSTRALIA – 1 DOLLAR (2012) / Australian Open 2012
1 DOLLAR / emisja: 2012 r.; producent: Mennica w Perth, Perth, Australia; materiał: brąz aluminiowy;
średnica: 25 mm; waga: 9 g; projekt: W. Pietranik
3. AUSTRALIA – 2 DOLLARS (2012) / Australian Open 2012
2 DOLLARS / emisja: 2012 r.; producent: Mennica w Perth, Perth, Australia; materiał: srebro (Ag.999),
rdzeń platerowany (Au)
4. BIAŁORUŚ – 20 RUBLI (2005) / TENIS
20 RUBLI / emisja: 2005 r.; nakład: 7 000 szt.; materiał: srebro (Ag.925); średnica: 39 mm; waga: 33,94 g
5. BRYTYJSKIE WYSPY DZIEWICZE – 5 DOLLARS (2005) / Igrzyska Olimpijskie – Pekin 2008
5 DOLLARS / emisja: 2008 r.; nakład: 7 500 szt.; materiał: żółty tytan; średnica: 36,1 mm
6. BUŁGARIA – 5 LEWA (2002) / Igrzyska Olimpijskie – Ateny 2004
5 LEWA / emisja: 2002 r.; producent: Bułgarska Mennica, Sofia, Bułgaria; nakład: 12 000 szt.;
materiał: złoto (Au.999); średnica: 13,92 mm; waga: 1,24 g
7. CHORWACJA – 200 KUNA (1996) / Igrzyska Olimpijskie – Atlanta 1996
200 KUNA / emisja: 1996 r.; producent: Croatian Monetary Institute, Zagrzeb, Chorwacja;
nakład: 2 000 szt.; materiał: srebro (Au.925); średnica: 40 mm; waga: 33,63 g
8. CZECHOSŁOWACJA – 500 KORON (1993) / 100 LAT CZECHOSŁOWACKIEJ FEDERACJI TENSA ZIEMNEGO
500 KORON / emisja: 1993 r.; nakład: 65 000 szt.; materiał: srebro (Ag.900); średnica: 40 mm;
waga: 24 g, bok: ząbkowany, projekt: Ladislav Kozák
9. HISZPANIA – 2000 PESET (1991) / Igrzyska Olimpijskie – Barcelona 1992
2000 PESET / emisja: 1993 r.; producent: Hiszpańska Mennica Królewska, Madryt, Hiszpania;
materiał: srebro (Ag.925); średnica: 40 mm; waga: 27 g
10. KATAR – 10 RIALI KATARSKICH (2006) / Igrzyska Azjatyckie – Ad-Dauha 2006
10 RIALI KATARSKICH / emisja: 2006 r.; materiał: srebro (Ag.999 + kolorowa emalia); waga: 31,1 g
11. KOREA POŁUDNIOWA – 1000 WON (1987) / Igrzyska Olimpijskie – Seul 1988
1000 WON / emisja: 1987 r.; materiał: miedzionikiel (CuNi); średnica: 30 mm; waga: 12 g; nakład: 700 000 szt.
12. NIUE – 50 DOLLARS (1987) / STEFFI GRAF - Igrzyska Olimpijskie – Seul 1988
50 DOLLARS / emisja: 1987 r.; materiał: srebro (Ag.625); nakład: 20 000 szt.; waga: 27,1 g; bok: ząbkowany
Graf Stefanie Maria (ur. 1969), niemiecka tenisistka. Jedna z najwybitniejszych tenisistek wszechczasów. Żona A. Agassiego.
Zdobywczyni Wielkiego Szlema w 1988. W karierze wygrała 22 turnieje wielkoszlemowe - Wimbledon (1988, 1989, 1991-1993, 1995, 1996), Australian Open (1988-1990, 1994), French Open (1987, 1988, 1993, 1995, 1996, 1997), US Open (1988, 1989, 1993, 1995, 1996).
Mistrzyni olimpijska z Seulu 1988 i wicemistrzyni z Barcelony 1992. Nr 1 światowej listy rankingowej w latach 1987-1990 i 1993-1996. Zwyciężczyni 107 turniejów WTA (więcej odniosły tylko M. Navratilova i C. Evert).
13. NIUE – 5 DOLLARS (1987) / STEFFI GRAF - Igrzyska Olimpijskie – Seul 1988
5 DOLLARS / emisja: 1987 r.; materiał: miedzionikiel (CuNi); nakład: 80 000 szt.; średnica: 38,5 mm;
waga: 28,3 g; bok: ząbkowany
14. NIUE – 5 DOLLARS (1988) / STEFFI GRAF - Igrzyska Olimpijskie – Seul 1988
5 DOLLARS / emisja: 1988 r.; materiał: miedzionikiel (CuNi); średnica: 38,5 mm; waga: 28,3 g;
nakład: 80 000 szt.
15. NIUE – 50 DOLLARS (1989) / STEFFI GRAF - Igrzyska Olimpijskie – Seul 1988
50 DOLLARS / emisja: 1989 r.; materiał: srebro (Ag.925); nakład: 20 000 szt.; średnica: 38,6 mm; waga: 28,28 g
16. NIUE – 5 DOLLARS (1987) / BORIS BECKER - Igrzyska Olimpijskie – Seul 1988
5 DOLLARS / emisja: 1987 r.; materiał: miedzionikiel (CuNi); średnica: 38,5 mm; waga: 28,3 g;
nakład: 80 000 szt.; bok: ząbkowany
Becker Boris (ur. 1967), niemiecki tenisista. 3-krotny zwycięzca Wimbledonu w grze pojedynczej (1985 - najmłodszy triumfator w historii turnieju, 1986, 1989). Zwyciężał również w innych turniejach wielkoszlemowych - US Open (1989) i Australian Open (1991 i 1996). W karierze odniósł 49 zwycięstw turniejowych (m. in. w Turnieju Masters w 1988 i 1992).
Złoty medalista olimpijski w deblu (z M. Stichem) w Seulu 1988. Wraz z reprezentacją RFN zdobył Pucharu Davisa (1988 i 1989). W 1991 pierwszy na światowej liście ATP (Związku Zawodowego Tenisistów). W 1999 oficjalnie zakończył karierę sportową.
17. PANAMA – 1 VN BALBOA (1988) / Igrzyska Olimpijskie – Seul 1988
1 VN BALBOA / emisja: 1988 r.; materiał: miedzionikiel (CuNi); waga: 14,3 g; bok: ząbkowany
18. ROSJA – 1 RUBEL (1998) / Mistrzostwa Świata Juniorów - Moskwa 1998 – Tenis
1 RUBEL / emisja: 1998 r.; materiał: srebro (Ag.925); średnica: 25 mm; waga: 8,53 g; nakład: 25 000 szt.
19. USA – 1 DOLLAR (1996) / Igrzyska Olimpijskie – Atlanta 1996
1 DOLLAR / emisja: 1996 r.; materiał: srebro (Ag.900); średnica: 38,1 mm; waga: 26,73 g;
nakład: 1 000 000 szt.; projekt: James C. Sharpe (awers), Thomas D. Rogers (rewers)
20. UZBEKISTAN – 100 SUM (2001) / TENIS
100 SUM / emisja: 2001 r.; materiał: srebro (Ag.999); waga: 31,1 g; nakład: 1 000 szt.; bok: ząbkowany
21 – WIELKA BRYTANIA – 50 PENCE (2011) / Igrzyska Olimpijskie – Londyn 2012
50 PENCE / emisja: 2011 r.; producent: Royal Mint, Londyn, Wielka Brytania; nakład: 82 302 szt.;
materiał: miedzionikiel (CuNi); średnica: 27,3 mm; waga: 8 g; bok: gładki
22. WYSPY SALOMONA – 5 DOLLARS (2000) / Igrzyska Olimpijskie – Sydney 2000
5 DOLLARS / emisja: 2000 r.; materiał: srebro (Ag.925) + kolorowa emalia; średnica: 38,61 mm; waga: 25 g
TENIS STOŁOWY
Tenis stołowy (znany jako ping-pong) - gra, w której uczestniczą 2 (gra pojedyncza – singel) lub 4 osoby (gra podwójna – debel, mikst), polegająca na odbijaniu piłeczki rakietką tak, by przeleciała nad siatką na drugą połowę stołu. Piłeczka musi uderzyć o stół tylko raz, niedozwolone jest odbijanie piłeczki z powietrza, tak jak to ma miejsce w tenisie. Punkty przyznawane są za uderzenia, których przeciwnik nie odebrał. Tenis stołowy jest jedną z najpopularniejszych gier na świecie, biorąc pod uwagę liczbę zawodników uprawiających ten sport.
• 乒乓球 (Ping Pang Qiu) to oficjalna nazwa tenisa stołowego w Chinach, Hongkongu i na Tajwanie.
• 卓球 (Takkyu) to oficjalna nazwa tenisa stołowego w Japonii.
Wśród polskich tenisistów stołowych największe sukcesy odnosili:
- Andrzej Grubba (1958-2005), tenisista stołowy. Zawodnik AZS AWF Gdańsk, Stockerau (Austria) i Grenzau (Niemcy). Uznawany za najwybitniejszego zawodnika w historii tenisa stołowego w Polsce. Olimpijczyk z Seulu 1988, Barcelony 1992 i Atlanty 1996. 3-krotny medalista mistrzostw świata (brązowy drużynowo w 1985, w grze podwójnej w 1987 i w grze pojedynczej w 1989). 11-krotny medalista mistrzostw Europy - 4-krotnie w grze pojedynczej (srebrny w 1984 i 1990, brązowy w 1986 i 1992), 3-krotnie w grze mieszanej (złoty w 1982, srebrny w 1988 i brązowy w 1984), 3-krotnie w drużynie (srebrny w 1984 i brązowy w 1986 i 1996) i w grze podwójnej (1996). Zdobywca Pucharu Świata (1988), zwycięzca turnieju TOP 12 (1985).
- Leszek Kucharski (ur. 1959), tenisista stołowy. Olimpijczyk z Seulu 1988 i Barcelony 1992. Brązowy medalista mistrzostw świata w deblu (1987), srebrny medalista mistrzostw Europy w singlu (1986). Najlepszy, obok A. Grubby, polski tenisista stołowy lat 80.
- Lucjan Błaszczyk (ur. 28 grudnia 1974 w Lwówku Śląskim) – polski tenisista stołowy. Członek kadry narodowej i olimpijskiej mężczyzn w Polsce w tenisie stołowym. Jest sponsorowany przez niemiecką firmę tenisa stołowego Tibhar. Zawodnik ZKS Drzonków. W światowym rankingu ITTF najwyżej uplasował się na 19. miejscu.
- Natalia Dorota Partyka (ur. 27 lipca 1989 w Gdańsku) – polska tenisistka stołowa. Trzykrotna mistrzyni paraolimpijska – z Aten (2004), Pekinu (2008) i Londynu (2012). Dwukrotna uczestniczka igrzysk olimpijskich: w Pekinie (2008) i Londynie (2012). Reprezentantka kadry narodowej seniorek.
Pomimo swej niepełnosprawności (urodziła się bez prawego przedramienia) rywalizuje w zawodach z zawodniczkami pełnosprawnymi i niepełnosprawnymi. Natalia Partyka oraz zawodniczka z RPA Natalie du Toit są jedynymi olimpijkami, które wystąpiły podczas IO w Pekinie 2008 jak i Paraolimpiady 2008.
Andrzej Grubba, Leszek Kucharski, Lucjan Błaszczyk i Natalia Dorota Partyka
Monety świata – tenis stołowy:
1. AUSTRALIA – 5 DOLLARS (2000) / Igrzyska Olimpijskie – Sydney 2000
5 DOLLARS / emisja: 2000 r.; producent: Mennica w Perth, Perth, Australia; nakład: 100 000 szt.;
materiał: brąz aluminiowy; średnica: 38,74 mm; waga: 20 g
2. CHINY – 1 YUAN (1995) / World Table Tennis Championships, Tianjin
1 YUAN / emisja: 1995 r.; nakład: 10 020 000 szt.; materiał: stal platerowana niklem; średnica: 25 mm
3. REPUBLIKA NADNIESTRZAŃSKA – 10 RUBLI (2008) / Igrzyska Olimpijskie – Pekin 2008
10 RUBLI / emisja: 2008 r.; nakład: 500 szt.; materiał: srebro (Ag.925) + tampondruk; średnica: 32 mm; waga: 14,14 g
4 – WIELKA BRYTANIA – 50 PENCE (2011) / Igrzyska Olimpijskie – Londyn 2012
50 PENCE / emisja: 2011 r.; producent: Royal Mint, Londyn, Wielka Brytania; nakład: 82 302 szt.; materiał: miedzionikiel (CuNi); średnica: 27,3 mm; waga: 8 g; bok: gładki
Autor: Józef Smurawa
Źródła:
- http://www.pl.wikipedia.org/
- http://www.tvn24.pl/
- http://www.portalwiedzy.onet.pl/
- http://www.colnect.com/pl/