Pochodzenie nazwy miasta Nowa Ruda nie jest jednoznaczne. Według jednych wywodzi się od niemieckich słów: „neu”- nowy i „roden”- trzebić, karczować; stąd nazwa kojarzy się z „karczunkiem” i do tego nawiązuje herb miasta. Niektórzy jednak wiążą nazwę miejscowości z występowaniem rud żelaza, których rzekome wydobycie tutaj się odbywało. Obie interpretacje częściowo wyjaśniają nazwę Nowej Rudy odnosząc ją do herbu, który przedstawia ścięty pień drzewa na czerwonym tle. Mocno zaznaczone korzenie pnia, mają oznaczać ciężką pracę pierwszych osadników, a czerwony kolor tła symbolizuje czerwone zabarwienie noworudzkiej ziemi.
Po blisko 700 latach swojego istnienia, nawiązując do zwyczaju bicia własnego pieniądza, miasto emituje dukata lokalnego, pieczętując w ten sposób swoje zakorzenienie w bogatej historii, z której wyrasta nadzieja na jeszcze bogatszą przyszłość.