Aukcja WCN numer 75
W dniu 14 listopada 2020 roku odbędzie się 75. Aukcja Warszawskiego Centrum Numizmatycznego. Rozpoczęcie aukcji o godz. 10:00. Licytacja na żywo w Hotelu Mercure (Warszawa, ul. Złota 48/54) i w internecie. Składanie limitów online na stronie: https://onebid.pl/pl/aukcje/-/990?p=2 .
WCN opublikowało katalog aukcyjny online pozycji, które znajdą się na najbliższej aukcji. Jak zwykle pojawi się wiele ciekawych monet, banknotów, medali i literatury numizmatycznej. Aukcja 75 - ilość pozycji: 649, wartość szacunkowa pozycji: 2 652 850 zł. Pełen katalog aukcji nr 75 jest dostępny TUTAJ.
Wybrane pozycje z katalogu aukcyjnego aukcji WCN nr 75:
5 – Hadrian (117–138), Aureus, 119–122, mennica Rzym; Awers: Głowa cesarza w wieńcu laurowym w prawo, IMP CAESAR TRAIAN HADRIANVS AVG; Rewers: Herkules z maczugą, stojący pomiędzy dwiema kobietami w świątyni, poniżej bóg rzeki leżący w lewo, za nim dziób statku, P M TR P COS III; Calico 1321 (R2), Cohen 1084, F. 221, RIC 59 (R2); złoto, 19.3 mm, 7.09 g. Publius Aelius Hadrianus obejmując władzę był 41-letnim postawnym i silnym mężczyzną, znakomitym piechurem, jeźdźcem i odważnym myśliwym. Powalił podobno oszczepem niejednego dzika, czy nawet lwa. Wizerunek cesarza, który znamy dzięki przedstawieniom na rzeźbach i monetach, różni się od wizerunków wcześniejszych cesarzy, jednym, za to symbolicznym szczegółem. Żaden z wcześniejszych władców Rzymu, począwszy od Juliusza Cezara, na Trajanie kończąc, nie nosił brody. Broda cesarza, którą zapuścił, jak sądzili niektórzy, by zakryć blizny widoczne na twarzy, miała prawdopodobnie nieco głębszy sens. Hadrian, mimo iż niemal od wieku szczenięcego wychowywał się w obozach wojskowych, był z zamiłowania i wyboru intelektualistą, a w owym czasie w Rzymie brody zapuszczali przede wszystkim pisarze, filozofowie, profesorowie i kapłani różnych kultów. Hadrian wielbił poezję, filozofię, sztukę i retorykę oraz mistykę zawartą w rzymskich wierzeniach, a także malował i rzeźbił. Pisał dzieła prozą, między innymi, zaginioną niestety, autobiografię. Jako wielbiciel nauki obsypywał jej przedstawicieli łaskami. Był też jednak bardzo drażliwy, o czym najlepiej przekonał się wybitny architekt, Apollodor. Kiedy skrytykował on pomysły architektoniczne cesarza, został wygnany z Rzymu, a potem podobno skazany na śmierć. Nauczony tym przykładem retor Faworinus, chętnie przyjął pouczenie od Hadriana, które dotyczyło pewnej wątpliwości stylistycznej. Gdy później zarzucano mu, że za łatwo ustąpił, miał bowiem rację a cesarz się mylił, retor przezornie odpowiedział: „Cesarz jest przecież mądrzejszy ode mnie, skoro ma pod swoimi rozkazami 30 legionów!”.
Stan – III
Cena wywoławcza – 8000 zł; cena szacunkowa – 10 000 zł
8 – Bolesław II (967–999), Denar, mennica Praga; Awers: Schematyczny ptak w lewo, przy szponach dwa pierścienie, legenda; Rewers: Dwa miecze sztychami do dołu, z boków krzyż i trzy kulki, legenda; Cach 93–94 (odm.), Frynas B.1.13 (R), Šmerda 22 (R2) (odm.); srebro, 20.6 mm, 1.05 g; lekko gięty, ale bardzo ładnie zachowany i dobrze czytelny, bardzo rzadka odmiana nienotowana w katalogach Cacha i Šmerdy.
Stan – II
Cena wywoławcza – 8000 zł; cena szacunkowa – 10 000 zł
15 – Wacław (1353–1383), Floren (goldgulden); Awers: Lilia + WINC - EL DVX; Rewers: Św. Jan stojący na wprost, z berłem w prawej ręce, S • IOHA - NNES B (korona); Delmonte 389 (R3), Fr.5, Weiler 124 b/b; złoto, 21.4 mm, 3.48 g; minimalnie gięty, bardzo rzadki. Moneta ta, podobnie jak floreny Wacława I i Ludwika, wzorowana jest na monecie florenckiej, wraz z kwiatowym godłem miasta (Irysem) i postacią jego opiekuna. Numizmaty te świadczyły o zamożności władcy i pozkazywały dopasowanie do ówczesnych mód i obyczajów menniczych. Co jednak najważniejsze, uniwersalny nominał pieniądza znacznie ułatwiał handel międzynarodowy.
Stan – III+
Cena wywoławcza – 6400 zł; cena szacunkowa – 8000 zł
120 – Monety koronne, Dukat, 1652, mennica Wschowa; Awers: Popiersie króla w prawo, w wieńcu laurowym i zbroi, IOAN CASIM D G - REX PO & S; Rewers: Ukoronowana, owalna, pięciopolowa tarcza herbowa, poniżej tarczy godło herbu Wieniawa (podskarbiego Bogusława Leszczyńskiego) i litery MW (Moneta Wschovensis) w ligaturze, MONETA AVREA - REGNI PO 1652; Dutkowski (Złoto Wazów) K285 - ten egzemplarz, Fr. -, Gum-H. 1807, Gum-P. 1795, H-Cz. 10318 (R8), Kaleniecki s. 318 (ilustruje ten egzemplarz), Kop. 1859 (R8), Kurp. 611 (R8), Kozłowski 104, ryc. 131 (ten egzemplarz), Tyszkiewicz 450 mk; złoto, 3.44 g, lekko wyszczerbiony krążek. Wschowski dukat z roku 1652 znany jest jedynie ze zbioru hr. Hutten-Czapskiego, do którego trafił ze zbioru Maxa Kirmisa. Dr. Max Kirmis (1851–1926) był kolekcjonerem, badaczem i miłośnikiem numizmatyki polskiej. Za sprzyjanie polskości został przeniesiony z Wielkopolski do Neumünster w Księstwie Holsztyńskim, gdzie został kierownikiem tamtejszego muzeum. Nie porzucił jednak swojej pracy badawczej i w roku 1892 (a więc 22 lata wcześniej od Mariana Gumowskiego) opublikował pierwszy w historii podręcznik numizmatyki polskiej - „Handbuch der polnischen Münzkunde”, wydany na 268 stronach, w Poznaniu. Sprzedawany tu dukat jest prawdopodobnie drugim (pierwszy w kolekcji Hutten-Czapskiego) znanym egzemplarzem, pięknie zachowanym. Ekstremalna rzadkość.
Stan – I-
Cena wywoławcza – 100 000 zł; cena szacunkowa – 125 000 zł
164 – Miasto Gdańsk, Dwutalar, 1650, mennica Gdańsk; Awers: Półpostać króla w prawo, trzymającego berło zakończone fleuronem oraz jabłko panowania, IOAN CASIM DG REX POL & SUEC M D RUS PRU; Rewers: Herb wielki Gdańska i litery G-R (inicjały Gerharda Rogge, dzierżawcy mennicy wGdańsku), MONETA ARGENTEA CIVITATIS GEDANENS; CNG 302, Chełmiński 871, Chomiński 521, Frankiewicz 677, Gum-Gd. 1779, H-Cz. 1960 (R4), Kop. 7647 (R5), Kubicki 1400, Kurp. 905 (R5), Slg Marienburg 8507, Tyszkiewicz 50 mk; srebro, 56.90 g; ładnie zachowany i bardzo rzadki. Dwutalar bity w mennicy gdańskiej, w jednym tylko, 1650 roku, to największa rozmiarami polska moneta. Choć znano wcześniej wielokrotności talara, to były one produkowane na specjalne okazje, jako tak zwane monety okolicznościowe, lub też, stemplami używanymi do talarów, wybijano grubsze krążki, jako jego wielokrotności. Oferowany dwutalar, choć manifestacyjny w swojej formie (wizerunek króla typu „rex armatus”), był pełnoprawnym środkiem płatniczym. Stemple do awersu i rewersu były przygotowane specjalnie na tak dużą średnicę numizmatu. Gdańsk, jako miasto skoncentrowane na handlu, w szczególności zagranicznym, potrzebował monet talarowych, łatwiejszych i wygodniejszych w rozliczeniach. Stąd nieprzypadkowym jest, że emisja dwutalarów miała miejsce właśnie tu. Dwutalary bito ze srebra 14-łutowego. Z grzywny krakowskiej wynoszącej, według postanowień komisji menniczej z 1650 roku, 200.33 g, produkowano 3,5 sztuk monety dwutalarowej. Każda z nich w handlu miała równowartość 210 groszy w dobrej monecie srebrnej. Dwutalar z Gdańska znajdował się w najlepszych polskich kolekcjach przedwojennych: Chomińskiego, Chełmińskiego, Frankiewicza. Na aukcjach osiągał wysokie ceny (na aukcji kolekcji Frankiewicza został sprzedany za 135 marek w złocie), co sugeruje, że już wtedy był cenionym i poszukiwanym numizmatem.
Stan – II-
Cena wywoławcza – 60 000 zł; cena szacunkowa – 75 000 zł
328 – Monety próbne, 100 (marek), 1922, Warszawa; Józef Piłsudski; Parchimowicz P166e; srebro 8.96 g; efektowna próbna moneta wybita w srebrze w nakładzie tylko 50 sztuk, bardzo rzadka szczególnie w tak pięknym stanie zachowania. Projektu Władysława Wasiewicza. Moneta bez umieszczonego znaku mennicy ani napisu „PRÓBA”.
Stan – I
Cena wywoławcza – 20 000 zł; cena szacunkowa – 25 000 zł
339 – Monety próbne, 1 złoty, 1929, Warszawa; nominał w liściastym ornamencie, na rewersie z lewej strony wklęsły napis PRÓBA oraz na dole malutkimi literkami wypukły napis PRÓBA; Parchimowicz P130; srebro 18.8 mm, 3.43 g; drugi znany egzemplarz (pierwszy zilustrowany w katalogu Parchimowicza), ekstremalnie rzadka moneta w pięknym stanie zachowania. Bita według projektu Miłosza Kotarbińskiego lub też jak podaje wiele źródeł, jego syna Mieczysława Kotarbińskiego.
Stan – I
Cena wywoławcza – 40 000 zł; cena szacunkowa – 50 000 zł
361 – Filip II (1606–1618), Talar, 1613, Szczecin; Awers: Popiersie księcia zwrócone w prawo i napis wokoło V G G - PHI - LIPS - H Z S - POM przerywany herbami; Rewers: Gryf z mieczem i księgą, wokoło CHRI - STO ET - REIP - ANNO - 1613 przerywany herbami; Dav. 7205, Hildisch 53, Olding 49, Slg Hahn 1098, Slg Pogge 945; srebro 28.60 g; stara patyna, bardzo rzadki (ex. WCN 33/822, Künker 100/820, UBS 61/451). Talary pomorskie na Pomorzu bito w oparciu o cesarskie regulacje ordynacji menniczej. Ówcześnie ten typ monety bili książęta szczecińscy, jak również książę wołogoski Filip Juliusz, choć niezgodnie z prawem (bite były nielegalnie we Franzburgu). W kraju funkcjonować mogła tylko mennica w Szczecinie. Filip II był wielkim pasjonatem numizmatyki. Już jako władca księstwa nakazał bicie wielu okolicznościowych monet, srebrnych jak i złotych. Najwięcej wybijano złotych guldenów, chociaż nie było na nie faktycznego zapotrzebowania. Przedstawiony talar jest dziełem augsburskiego medaliera i rytownika stempli Daniela Sailera. Rewers monety stanowił nowy symbol państwa i dynastii - gryf z mieczem i księgą w szponach oraz wspólna dla wszystkich typów talarów dewiza księcia CHRISTO ET REIPVBLICAE - „dla Chrystusa i wspólnego dobra”.
Stan – III
Cena wywoławcza – 20 000 zł; cena szacunkowa – 25 000 zł
396 – Leopold I (1658–1705), Dukat, 1684 SHS, Wrocław; Awers: Głowa władcy zwrócona w prawo, wokoło napis LEOPOLDVS D G R I S A G H E B R; Rewers: Dwugłowy orzeł carski, wokoło ARCHID AV–D BVR E SIL 16–84, w otoku litery SHS (inicjały wardajna Salomona Hammerschmidt’a 1664–1691); Fr. 277, F.u.S. 537, Herinek 304; złoto 3.46 g; bardzo ładnie zachowany egzemplarz z dużym połyskiem menniczym. Monety Leopolda I są najczęściej spotykanymi monetami Habsburgów na terenach Polski. Jednakże w złotym kruszcu pozostają bardzo rzadkie. Bite były głównie we Wrocławiu (nominały od 10 do 1/12 dukata). Złote monety wybijano również w Opolu i Brzegu, lecz ich emisja była znikoma.
Stan – II+
Cena wywoławcza – 16 000 zł; cena szacunkowa – 20 000 zł
401 – LITERATURA NUMIZMATYCZNA, Joachim Johann Friedrich – Das neu-eroffneten Groschen-Cabinets: - Drittes Fach, enthält die Rußisch-Kayserlichen ingleichen Königlich-Spanischen und Portugiesischen Groschen in Kupfer Gestochen beschrieben und fürstlich erkläret, Nebst einem Verzeichniss der Heiligen auf Müntzen, Leipzig, 1746, 152 + 27 stron, X tablic, - Viertes Fach, enthält die Königlich-Frantzösischen Groschen in Kupfer gestochen, beschrieben und kürtzlich erkläret, Nebst einem Verzeichnis aller Königlich-Frantzösischen Müntzen, Leipzig 1748, 304 strony, XVII tablic, -Erster Band, enthält Römisch-Kayserliche, Österreichische, Ungarische, Böhmische, Rußische, Spanische u. Portugiesische Groschen, und groschenförmige Müntzen, ingleichen auch Teutsche Spruch-Groschen in Kupfer gestochen, beschrieben u. kürzlich erkläret, nebst genealog. Tabellen u. Register über das 1., 2., 3. Fach, Leipzig 1749, 12 + 172 strony + Register, XVII tablic, -Zweiter Band (Fünftes Fach + Supplement), darinnen Königliche Französisch, Englisch und Schottländischhe, auch Ungarische und Böhmische Groschen, und Groschenförmige Münzen erhalten, nebst Register über das vierte und fünfte Fach und zweite Supplement, Leipzig 1750, strony 305-716 + Register, tablice XVIII-XLIII, - Dritter Band (Sechste, Siebende und Achte Fach), Darinnen Königlich Schwedische, Dänische, Polnische und Preußische Groschen und groschenförmige Münzen enthalten, nebst Register über das Sechste, Siebende und Achte Fach, Leipzig 1752, 750 stron + Register, XXXIV + XV tablic, - Sammlung von deutschen Münzen der mittlern und neuern Zeiten, darinnen derer Chur-Fürsten zu Mayntz und Trier, Solidi der mittlern Zeit, Groschen und andere kleine Münzen in Kupfer gestochen und erkläret worden, als des neueröfneten Groschen-Cabinets neuntes Fach, Leipzig 1753, XVIII + 322 stony, XVI tablic, - Sammlung von deutschen Münzen der mittlern und neuern Zeiten, Darinnen derer Chur-Fürsten zu Cöln Solidi der mittlern Zeit, Groschen und andere kleine Münzen in Kupfer gestochen und erkläret worden, als des neueröffneten Groschen-Cabinets, Zehendes Fach, Leipzig 1754, strony 323-554, XVI tablic, - Sammlung von deutschen Münzen der mittlern und neuern Zeiten, Darinnen derer Herzoge und Churfürsten in Bayern, ingleichen derer Churfürstenvon der Pfalz und Pfalzgrafen bey Rhein, Solidi der mittlern Zeit, Groschen und andere kleine Münzen in Kupfer gestochen und erkläret worden, als des neueröfneten Groschen Cabinets Eilftes Fach, Nebst Register über das 9. 10. und 1 1te Fach, Leipzig 1755, strony 555-967 + Register, XXV tablic; całość w trzech bardzo ładnych woluminach z epoki; notowania: M. Gumowski poz. 1875, E.-E. Clain-Stefanelli 9079; obszerny katalog europejskich monet drobnych od X do XVIII wieku, w tym XI tablic z monetami polskimi od Bolesława Kędzierzawego do Augusta II, mimo niekompletności (brak pierwszej i drugiej części) rzadkie i trudno dostępne, w bardzo ładnym stanie zachowania.
Cena wywoławcza – 2000 zł; cena szacunkowa – 2500 zł
440 – Emisje po reformie Władysława Grabskiego, 10 złotych, 15.07.1924; II emisja, seria A, numeracja 504622, czerwony ukośny nadruk „WZÓR”, dwukrotnie poziomo „Bez wartości”, bez perforacji; Lucow 605a (R6), Miłczak 58Wa; drobne zagniecenia, pięknie zachowane i bardzo rzadkie - szczególnie bez perforacji.
Stan – I/I-
Cena wywoławcza – 8000 zł; cena szacunkowa – 10 000 zł
469 – Banca d’Italia, 100.000 lirów, 1967 (3.07.1967); seria K – H, numeracja 057682, najrzadsze podpisy Carli i Febbraio; Pick 100a; bardzo ładny banknot w opakowaniu PMG z oceną Choice About Unc 58, bardzo rzadkie.
Stan – II+
Cena wywoławcza – 3200 zł; cena szacunkowa – 4000 zł
470 – Jan III Sobieski (1674–1696), Medal na pamiątkę koronacji pary królewskiej, 1676, autorstwa Jana Höhna młodszego, Gdańsk; Awers: Popiersia Jana III i Marii Kazimiery w prawo, na odcięciu ramienia Jana sygnatura I•H; Rewers: Ukoronowane drzewo palmowe, na pniu IOANNES REX / MARIA REGINA, o pień oparty skrzydlaty Amor, u góry promieniste słońce z wyobrażeniem twarzy, w tle panorama Krakowa ze wzgórzem wawelskim, na dole w kartuszu CORONATI / 2 • FEB • 1676, u góry CRESCANT CUM PALMIS NOMINA; Chełmiński 971, H-Cz. 5941 (R4), Mikocki 1795, Raczyński 207, ZKW Medale 96; złoto, 47.2 mm, 52.06 g; niewielkie uderzenie przy krawędzi, piękny i rzadki, bardzo ładnie zachowany. Gdańszczanin Jan Höhn młodszy, uczeń własnego ojca, Jana Höhna starszego, zyskał uznanie jako wykonawca stempli monet i medali. Najlepszym tego dowodem było stanowisko nadwornego medaliera dworu pruskiego, które pełnił od 8 marca 1678 roku. Zanim to jednak nastąpiło, artysta wykonał stemple do wybicia medalu koronacyjnego pary królewskiej, Jana III i Marii Kazimiery, który dodatkowo sławi, znaną z przekazów, bliskość pary królewskiej. Na awersie, wyraźnie antykizowane popiersie króla w wieńcu laurowym i w karacenie z paszczą lwa kontrastuje z popiersiem królowej w sukni. Na rewersie, w centralnym miejscu, widać palmę pod koroną. Roślina ta od czasów starożytnych łączona była ze słońcem z powodu liści, które przypominały rozchodzące się na wszystkie strony promienie słońca. Z tej przyczyny stała się drzewem królewskim, oznaczającym chwałę i nieśmiertelność. W przypadku tego medalu symbolika obejmuje parę królewską, co potwierdza napis na pniu drzewa. Dodatkowo, palma bez względu na to, jaki ciężar przygniecie jej liście, będzie rosnąć, co potwierdzali już pisarze antyczni. Ze wzrostem wiąże się również inskrypcja otokowa, która w tłumaczeniu brzmi „Niech rosną z palmami imiona”. Całość składa się na przekaz, że królewskie małżeństwo, mimo brzemienia korony, nie spocznie w działaniach na rzecz wzrostu potęgi i chwały Rzeczypospolitej, a ich imiona będą wzrastać w sławie, niepomne na przeciwności. Warto także zwrócić uwagę na kwiaty wokół pnia, które w języku symboliki znaczą witalność, bardzo przydatną w małżeństwie. Widoczna panorama przedstawia Kraków, gdzie para została koronowana, zaś słońce nad nim symbolizuje króla-słońce, który opromienia swą łaską Kraków i całe ziemie Rzeczypospolitej.
Stan – II
Cena wywoławcza – 140 000 zł; cena szacunkowa – 175 000 zł
547 – Antoni (1827–1836), Talar, 1829, mennica Drezno; talar nagrodowy Akademii Górniczej dla najbardziej pracowitych; AKS 81, Dav. 991, Thaler-Cabinet 1870, Thun 311; bardzo rzadki, nakład jedynie 200 sztuk, bardzo ładnie zachowany.
Stan – II+/I-
Cena wywoławcza – 28 000 zł; cena szacunkowa – 35 000 zł
553 – Krystian IV (1588–1648), Talar (speciedaler), 1637, mennica Christiania (Oslo); Awers: Popiersie króla w prawo, CHRISTIANUS IIII D G DANI NOR REX; Rewers: Lew norweski z halabardą, w lewo, BENEDICTIO DOMINI DIVITES FACIT; Dav. 3534, Hede 5, Hobson 6, Schou 4; srebro, 28.91 g; rzadki i bardzo ładny. Norwegia w unii personalnej z Danią (Królestwo Danii i Norwegii, od 1523 i wystąpieniu Szwecji z Unii Kalmarskiej) była podporządkowana silniejszemu partnerowi. Ograniczoną państwowość przyznawano, uważanej za głęboką prowincję, Norwegii w sprawach pieniężnych, co przejawiało się wybijaniem monet z odmiennym wizerunkiem władcy i napisem oraz poprzez dodawanie do tytulatury na monetach duńskich także tytułu króla norweskiego. Monety norweskie wykonywane były przeważnie z gorszej próby kruszcu. Według ordynacji z roku 1514, szyling powinien zawierać 0.98 g. czystego srebra, w Norwegii zawierał zaś od 0,5 do 0.75 g, mimo takiego samego ciężaru monety wybijanej w Danii i Norwegii. Fakt ten spowodował, że w obu krajach istniały różne systemy rachunkowo-pieniężne. Na 1 guldena liczono 24 szylingi duńskie i aż 30 szylingów norweskich. Monety norweskie, szczególnie wytworzone w XVI wieku są rzadkie i szczególnie w ładnych stanach zachowania, poszukiwane przez kolekcjonerów.
Stan – II
Cena wywoławcza – 16 000 zł; cena szacunkowa – 20 000 zł
541 – Krystian Ludwik (1648–1665), 3 talary, 1664, mennica Clausthal; Awers: Koń skaczący nad zabudowaniami i szybem kopalnianym, z chmur wystaje ręka z wieńcem laurowym, na zadzie konia nabita punca z monogramem władcy; Rewers: Monogram władcy, dookoła 14 tarcz herbowych, poniżej punca z nominałem 3, SINCERE ET CONSTATNTER ANNO 1664; Dav. (Large Size Silver Cons) 188, Müseler 10.4.1/64, Welter 1496; srebro, 72.7 mm, 86.79 g; ślad po usuniętej zawieszce, ale bardzo ładnie zachowane.
Stan – II-
Cena wywoławcza – 8000 zł; cena szacunkowa – 10 000 zł
Pełen katalog aukcyjny aukcji WCN nr 75 zobacz TUTAJ.
Autor: Józef Smurawa / Źródło: Warszawskie Centrum Numizmatyczne