Swastyka na polskich monetach
Znak swastyki zna chyba każdy, ale też niemal każdy mylnie kojarzy go z nazizmem i III Rzeszą. Ponieważ znak ten budzi zazwyczaj negatywne skojarzenia do tego stopnia, że jego propagowanie jest prawnie zakazane*, przybliżmy jego znaczenia od "suchej" definicji encyklopedycznej: "swastyka - znak zazwyczaj w kształcie równoramiennego krzyża, o ramionach zagiętych pod kątem prostym. Nazwa swastika pochodzi z sanskrytu i oznacza "przynoszący szczęście" (swasti – powodzenie, pomyślność)".
Dziś trudno dociekać genezy powstania znaku. Wiadamo, że stosowały go wszystkie kultury, lecz niemal zawsze ramiona krzyża były skręcone w lewo, czyli zgodnie z kierunkiem obrotu ziemi (stąd symbol równowagi). Stosowały go m.in. nasi pradawni przodkowie pogańscy. Znak ten umieszczali często na dnie popielnic kryjących prochy naszych przodków, sypanych tam po ceremonialnym pogrzebie: spaleniu na stosie, mającym symbolizować uniesienie duszy wraz z płomieniami do góry – do krainy Bogów. W kulturze tej znak swastyki oznaczał nieśmiertelność, ogień i równowagę. Tym różni się więc od symbolu faszystów, którego ramiona zakrzywione były w prawo, co zgodnie z prastarymi wierzeniami burzyło tą równowagę życia oraz wprowadzało zamęt i śmierć.