Historia Polski przed odzyskaniem niepodległości była bardzo burzliwa. Tym, którzy interesują się XIX wieczną numizmatyką, nie trzeba mówić jaki ciekawy to okres, obfitujący w wiele zmian i reform, które miały swoje odzwierciedlenie właśnie w monetach. Dziś przyjrzymy się bliżej monetom Rzeczypospolitej "państewka", które powstało na kongresie wiedeńskim w 1815 roku. Jest ich bardzo niewiele, ale jak wszystkie XIX wieczne monety polskie mają niezwykle ciekawą historię.

Rzeczpospolita Krakowska to dość dziwny "wytwór" kongresu wiedeńskiego z roku 1815. Jej ziemie wydzielono z południowego skrawka Księstwa Warszawskiego. Wolne miasto Kraków pozostawało pod silnymi wpływami trzech zaborców - nie było w pełni autonomiczne. Do 1817 roku utrzymywało system pieniężny Księstwa Warszawskiego. 6 grudnia 1817 ogłoszono zmianę i od tej pory przyjęto złotego polskiego tzn. monetę Królestwa Polskiego. Będące dotychczas w obrocie monety sąsiadów wymieniano wg. kursu z Królestwa Polskiego z 1815 roku. System ten nie działał do końca poprawnie - preferowano jedne monety, inne zaś dyskryminowano - ale to już temat na kolejny artykuł.

Zapewne wiele osób, które zaczynają czytać ten artykuł zapyta - "Po co czytać o monetach, na które nie będzie mnie nigdy stać?". Nic bardziej mylnego - wiele PRL-owskich prób niklowych jest w dość przystępnych cenach. Niektóre można kupić już za 400-500 zł. Jak na monetę o nakładzie 500 sztuk sprzed kilkudziesięciu lat  nie jest to wygórowana cena. Poza tym próbne monety to bardzo ważny dział numizmatyki, gdyż dzięki nim możemy poznać trudną drogę jaką musieli przejść twórcy, aby stworzyć projekt, który zostanie zaakceptowany i trafi do obiegu. Dlatego też zachęcam do lektury artykułu - kiedy dobrniecie do końca poznanie kawał polskiej numizmatyki XX wieku.

1 złotówka z 1929 roku - na pozór bardzo często występująca moneta w handlu, ale w pierwszym stanie osiągająca kilkunastokrotnie wyższą cenę niż w stanie drugim. Nakład był ogromny - 32 mln sztuk, ale monet zachowanych w I stanie jest bardzo mało - moneta praktycznie prawie nie występuje w publicznym handlu. Dodatkowo znana jest bardzo rzadka odmiana monety bez znaku mennicy, której to chcieliśmy poświęcić ten krótki artykuł.

Narodowy Bank Polski zaprezentował nową monetę kolekcjonerską, poświęconą Słowackiej mniejszości narodowej w Polsce. Mniejszość słowacka w Polsce składa się z dwóch historycznie ukształtowanych społeczności – członków diaspory słowackiej w Warszawie oraz części mieszkańców Górnej Orawy i Górnego Spisza. Mniejszość słowacka liczy 2,7 tys. osób. Na co dzień posługują się gwarą spiską, będącą gwarą pogranicza. Mniejszość ta ma słowacką świadomość narodową. Srebrny (Ag.999) numizmat o nominale 10 złotych, zaprojektowany przez Dominikę Karpińską-Kopiec, wyemitowany zostanie w dniu 12 czerwca 2024 roku. Ustalono cenę emisyjną monety, która wynosi 220,00 zł.